Haçalamaq felinin Azərbaycan dilindəki əsas mənası, iki hissəyə, təxminən bərabər hissələrə bölmək, iki yerə ayırmaqdır. Bu bölünmə haçanın formasına bənzədiyindən belə adlandırılmışdır. Haça, əsasən, iki qolu olan bir əşyanı, qurğunu və ya işarəni ifadə edir. Beləliklə, haçalamaq hər hansı bir şeyi iki qola, iki hissəyə, bərabər və ya qeyri-bərabər şəkildə bölmək mənasını verir. Bu bölünmə kəsmə, qırma, qoparma və ya digər üsullar vasitəsilə həyata keçirilə bilər.
Sözün istifadəsi yalnız fiziki obyektlərlə məhdudlaşmır. Məsələn, verilən nümunədə olduğu kimi, "Sözünü qurtarıb yenə saqqalını haçaladı" cümləsində "haçalamaq" saqqalı iki yerə bölmək deyil, daha çox saqqalı süzmək, pərt etmək, üzərində bir-birinə zidd hərəkətlər etmək mənasında işlənir. Bu, sözün məcazi mənasının nümunəsidir. Yəni, haçalamaq həm əyani, fiziki bir hərəkəti, həm də məcazi anlamda bir şeyi iki yerə ayırmaq, parçalamaq mənasında işlənə bilər.
Haçalamaq sözünün sinonimləri arasında "iki yerə bölmək", "yarıya bölmək", "parçalamaq" kimi sözlər göstərilə bilər, lakin bu sözlər haçalamağın ifadə etdiyi iki qolu xatırladan vizual təsviri tam əks etdirmir. Ona görə də, "haçalamaq" sözünün özünəməxsus bir yeri və təsviri var. Həm də, bəzi hallarda "haçalamaq" sözü daha əyani, daha təsirli və daha rəngarəng bir şəkil yaradır.
Nəticə olaraq, "haçalamaq" sözünün mənasını ancaq "iki yerə ayırmaq" kimi sadə bir tərif ilə ifadə etmək yetərli deyil. Sözün istifadə sahəsi və məcazi mənaları da nəzərə alınmalıdır. Bu sözün əsas mənasının yanında onun məcazi mənaları və istifadə üsulları haqqında dərin bilgi onun dəqiq anlaşılmasına kömək edəcək.