Haşiyələmə "haşiyələmək" fellərinin məsdər formasından törəmiş bir termindir və əsasən iki əsas mənada istifadə olunur. Birinci və daha geniş mənası, bir mətni, əsəri və ya obyekti ətrafında, yanlarında əlavə şərhlər, izahlar, qeydlər və ya bəzəklər yerləşdirməyi ifadə edir. Bu, sanki əsas mətnə əlavə bir qat, bir kontekst əlavə etmək kimidir. Məsələn, bir kitabın səhifələrindəki haşiyələr, əsərin müəllif tərəfindən və ya oxucu tərəfindən əlavə edilmiş qeydlər, fikirlər və ya açıqlamalardır. Rəsm əsərlərinin çərçivələnməsi də bu mənada haşiyələmənin bir nümunəsidir.
İkinci mənası isə daha spesifik və məhdud bir tətbiq sahəsinə malikdir. Bu mənada haşiyələmə, əsas mətndən ayrılmış, ancaq ona əlavə məlumat verən kiçik bir hissəni ifadə edə bilər. Bu hissə əsas mətndəki bir fikri dərinləşdirə, genişləndirə və ya dəqiqləşdirə bilər. Qəzetlərdəki məqalələrə əlavə olunan kiçik açıqlamalar, elmi işlərdəki ayaqnotlar və ya qeydlər haşiyələmənin bu mənasına misal ola bilər. Bu, məlumatın daha aydın və sistemli təqdim edilməsinə xidmət edir.
Haşiyələmənin istifadə sahəsi çox genişdir. Ədəbiyyatda, elmdə, tarixdə, incəsənətdə və hətta gündəlik həyatda da bu termin müxtəlif kontekstlərdə öz əksini tapır. Haşiyələmə mətni zənginləşdirir, oxucunun başa düşməsini asanlaşdırır və daha çox məlumat əldə etməsinə imkan verir. Həmçinin, haşiyələmə estetik baxımdan da əhəmiyyətlidir, çünki əsərin vizual görünüşünü tamamlayır və bəzəyir.
Qısaca olaraq, haşiyələmə, əsas məlumatı tamamlayan, dərinləşdirən, izah edən və bəzəyən əlavə elementləri əhatə edən geniş və çoxşaxəli bir termindir. Onun mənası kontekstdən asılı olaraq müəyyən edilir və istər geniş, istərsə də daha dar mənada istifadə edilə bilər.