izahlı lüğət 2 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Heyvan sözü Azərbaycan dilində geniş mənada "insanlardan başqa bütün canlı varlıqlar" mənasını ifadə edir. Ərəb mənşəli olan bu termin, canlı aləminin insanlardan fərqlənən bütün nümayəndələrini əhatə edir - məməlilərdən sürünənlərə, quşlardan həşəratlara qədər. Beləliklə, heyvanlar aləmi, bitkilər aləmindən fərqli olaraq, hərəkət qabiliyyətinə malik, heterotrof qidalanan və əsasən duyğu orqanları vasitəsilə ətraf aləmlə qarşılıqlı əlaqədə olan canlıları özündə birləşdirir.

Ancaq "heyvan" sözünün mənası yalnız bioloji təsnifata məhdudlaşmır. Xalq arasında bu termin, bəzən insan davranışlarını təsvir etmək üçün də işlədilir. Məsələn, "heyvani hərəkət", "heyvani instinkt" ifadələrində "heyvan" sözü insanın nəzarətsiz, hisslərə tabe olan, ağıl və məntiqdən uzaq davranışlarını bildirir. Bu mənada, "heyvan" sözü müsbət məna daşımasa da, insan təbiətinin bir hissəsini vurğulamaq üçün istifadə olunur.

Qocaman atalar sözü "Atalar deyib ki, heyvan iyləşə-iyləşə, insan dilləşə-dilləşə yaxınlaşar" da maraqlı bir müşahidəni əks etdirir. Heyvanların qoxu duyğusunun insan dilindən daha üstün olduğunu nəzərə alsaq, bu ifadə hər iki növün bir-birinə doğru yaxınlaşmasını, aralarındakı fərqlərin azalmasını, qarşılıqlı anlayışın inkişafını simvolik şəkildə göstərir. Bu, insanın təbii aləmlə olan əlaqəsinin, onun digər canlılarla qarşılıqlı münasibətlərinin əhəmiyyətini vurğulayır.

Ümumiyyətlə, "heyvan" sözü sadəcə bir bioloji kateqoriya olmaqdan kənara çıxaraq, mədəni, sosial və fəlsəfi aspektləri özündə əks etdirən çoxcəhətli bir anlayışdır. Onun mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişsə də, əsasında canlı aləminin insanlardan kənar hissəsini təmsil etməsi dayanır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz