Həlləm-qəlləm sözü Azərbaycan dilində qeyri-rəsmi, hətta təhqiredici bir ifadə olaraq işlənir. Lüğətlərdə "cüvəllağı, fırıldaqçı, haramzadə, cəncəl" kimi tərcümə olunsa da, bu, sözün tam mənasını əks etdirmir. Çünki "həlləm-qəlləm" sadəcə bir neçə mənfi xüsusiyyəti deyil, bir bütöv, mənfi bir obrazı canlandırır.
Daha dəqiq desək, "həlləm-qəlləm" ifadəsi etibarsız, hiyləgər, fırıldaqçı, özünü doğrultmaq üçün hər şeyə əl atan, əxlaqsız və vicdansız bir şəxsi təsvir edir. Bu kəs öz məqsədlərinə çatmaq üçün yalan danışmaqdan, aldatmaqdan, hətta qanunsuz əməllərə əl atmaqdan çəkinmir. Sözün tərkibindəki "həlləm" və "qəlləm" sözləri özləri də qeyri-müəyyən, qarışıq, anlaşılmaz vəziyyəti, həmçinin etibarsızlığı ifadə edir. Bu səbəbdən bu iki söz birləşərək daha güclü, daha mənfi bir anlam yaradır.
Misal olaraq verilən sitatda ("Ay gədə, sən çox həlləm-qəlləm adama oxşayırsan...") sözün nifrət və hörmətsizlik ifadə etdiyini görürük. Söhbət sadəcə bir fırıldaqçılıqdan deyil, danışanın həmin şəxsdən duyduğu dərin inamsızlıqdan və nifrətdən irəli gəlir. Bu söz, "cüvəllağı" və ya "fırıldaqçı" kimi sözlərdən daha çox emosional yüklənir və danışanın qəzəbini, əsəbini ifadə edir.
Ümumiyyətlə, "həlləm-qəlləm" sözü Azərbaycan dilinin rəngarəng və ifadəli leksikasının tərkib hissəsidir və kontekstdən asılı olaraq, mənfi xarakterli bir şəxsi təsvir etmək üçün güclü bir vasitədir. Onun mənası sadəcə lüğət tərifləri ilə məhdudlaşmır, əlavə olaraq danışanın emosional vəziyyətini, həmin şəxs haqqındakı dərin inamsızlığını da ifadə edir.