Həmcinslik sözü, Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində sadəcə "bir cinsdən olma" kimi tərif olunsa da, mənası daha geniş və çoxşaxəlidir. Bu termin, əsasən biologiya və riyaziyyatdan kənarda da istifadə olunan, həm konkret, həm də metaforik mənalara malik bir anlayışdır.
Bioloji mənada həmcinslik, eyni növə, cinsiyyətə və ya genetik quruluşa malik olma deməkdir. Məsələn, bir qrup ağacın həmcinsliyi, onların hamısının eyni növ ağaca aid olmasını bildirir. Eyni cinsə aid heyvanlar da həmcins hesab olunur. Ancaq həmcinslik, sadəcə növ və ya cins müxtəlifliyini göstərməklə kifayətlənmir; genetik oxşarlıq dərəcəsini də əhatə edir. Çox yaxın qohumluğa malik fərdlər daha yüksək dərəcədə həmcins sayıla bilər.
Riyaziyyatda isə həmcinslik, elementlərin eyni bir çoxluğa aid olmasını ifadə edir. Məsələn, ədədlərin həmcinsliyi, onların hamısının tam ədəd, kəsr və ya irrasional ədəd olmasını göstərə bilər. Bu kontekstdə həmcinslik, elementlərin ortaq xüsusiyyətlərinə yönəlir.
Lakin həmcinslik daha geniş mənada, sosial və mədəni kontekstlərdə də istifadə olunur. Mütəşabih fikirlərə, dəyərlərə və ya maraqlara sahib olan insanlar həmcins kimi qruplaşa bilərlər. Məsələn, "həmcins düşüncəli insanlar" ifadəsi, oxşar ideologiyalara sahib insanların bir araya gəlməsini təsvir edir. Bu isə, həm müsbət, həm də mənfi nəticələrə səbəb ola bilər: bir tərəfdən qrup birliyini və gücünü artırır, digər tərəfdən isə müxtəlif fikirlərə qarşı qapalı bir mühit yarada bilər.
Nəticə etibarilə, həmcinslik anlayışı sadə bir "bir cinsdən olma" mənasından daha çox şey ifadə edir. O, müxtəlif sahələrdə özünəməxsus mənalara malikdir və müxtəlif kontekstlərdə dəyərləndirilməlidir.