Hərəkələmək fərqli bir şəkildə izah edilə bilər: Ərəb əlifbasında sait səslərin yazılışını təmin edən, sözün düzgün tələffüzünü göstərən sistematik bir prosesdir. Ərəb əlifbası, öz təbiətinə görə, əsasən yalnız samit hərflərdən ibarətdir. Bu səbəbdən, sözlərin düzgün oxunmasını təmin etmək üçün saitləri göstərən xüsusi işarələr – hərəkələr – istifadə olunur. Bu işarələr, hərflərin üstünə və ya altına əlavə edilir və həmin hərfin hansı saitlə tələffüz olunacağını dəqiq müəyyənləşdirir.
Hərəkələmə prosesi, sadəcə hərflərin üstünə və ya altına işarələr qoymaqdan ibarət deyil. Bu, eyni zamanda, dil qaydalarına, fonetikaya və sözün kontekstə uyğun tələffüzünə dair dərin bir anlayış tələb edir. Çünki bəzi hallarda, eyni hərf fərqli hərəkələrlə fərqli saitləri göstərə bilər. Hərəkələmənin düzgün tətbiqi, mətnin düzgün oxunması və anlaşılması üçün olduqca vacibdir. Xüsusilə Quran, dini mətnlər və klassik ədəbiyyat əsərlərində hərəkələmənin dəqiqliyi böyük əhəmiyyət kəsb edir.
Hərəkələmə, yazı sistemlərinin inkişaf tarixində mühüm bir addım olmuş və yazılı dilin dəqiqliyini və anlaşılmasını xeyli artırmışdır. Ərəb dilinin tədrisində və öyrənilməsində hərəkələmənin rolu olduqca əhəmiyyətlidir. Hərəkələmənin düzgün öyrənilməsi, həm yazılı, həm də şifahi ünsiyyətdə səhvsiz və aydın bir şəkildə ifadə etməyə imkan yaradır. Bu proses, sadəcə bir dil qaydası deyil, həm də mədəni irsin qorunması və gələcək nəsillərə ötürülməsi baxımından böyük əhəmiyyət daşıyır.