Hərəmxana (ər. hərəm və fars. …xanə) - tarixi mənbələrə əsasən, əsasən saraylarda yerləşən və hökmdarın, zadəganın və ya varlı bir kişinin qadınları, əsasən arvadları və xanımları üçün nəzərdə tutulmuş yaşayış sahəsi, bina və ya bina kompleksi. Bu yerlər adətən xüsusi qorunma altında olur, xarici dünyadan təcrid olunmuş və çox ciddi giriş qaydaları ilə idarə olunardı.
Hərəmxananın ölçüləri və əzəmətliliyi həmin şəxsin imkanlarından, sosial statusundan və siyasi gücündən asılı olaraq dəyişirdi. Sadəcə bir neçə otaqdan ibarət ola biləcəyi kimi, geniş bağları, həyətləri, hovuzları, məscidləri və hətta özünəməxsus mətbəxləri, hamam və tibb məntəqələri olan böyük bir kompleks də ola bilərdi. Hərəmxananın daxili tərtibatı da zənginlik və lükslə seçilir, nəfis mebellər, qiymətli xalçalar, əşyalar və sənət əsərləri ilə bəzədilirdi.
Hərəmxanada yaşayan qadınların sosial statusu və rolları müxtəlif olurdu. Bunlara hökmdarın arvadları, qızları, qohumları, konkubinlər, qulluqçular, xidmətçilər və digər qadınlar daxil idi. Hərəmxananın daxili iyerarxiyası çox mürəkkəb idi və qadınların həyat tərzi, imkanları və sosial mövqeləri onların hərəmxana daxilindəki yerindən asılı idi. Hərəmxana yalnız yaşayış yeri deyil, həm də siyasi, sosial və mədəni həyatın mərkəzlərindən biri idi. Burada qadınlar arasında siyasi ittifaqlar formalaşır, intriqalar qurulur və hətta siyasi qərarların qəbulunda dolayısı ilə rol oynaya bilirdilər.
Qeyd etmək lazımdır ki, hərəmxana haqqında olan təsəvvürlər tez-tez əfsanələr, ədəbi əsərlər və şərqşünaslığın bəzi meylli tədqiqatları ilə formalaşmışdır. Bu səbəbdən, hərəmxananın həqiqi həyatı və orada yaşayan qadınların təcrübələri haqqında tam və obyektiv məlumat əldə etmək həmişə mümkün olmur. Tarixi mənbələrdən istifadə edərək bu gizli aləmə dair daha dəqiq və dolğun məlumatlar əldə etmək üçün araşdırmalar davam etdirilir.