Həvəngdəstə, əsasən bürünc, saxsı, daş və ya dəmir kimi möhkəm materiallardan hazırlanmış, ənənəvi bir əlcə və döyənəkdən ibarət bir əl alətidir. Qab (həvəng) adətən qabarıq və ağır, dəstə (dəstək) isə ağır bir əşyanın içindəki maddəni döymək üçün istifadə olunur.
Həvəngdəstənin əsas funksiyası müxtəlif bərk maddələri, məsələn, dərman bitkilərini, ədviyyatları, qoz-fındıqları, taxılları və mineral maddələri, toz və ya pudra halına gətirməkdir. Bunun üçün dəstənin köməyi ilə həvəngin içindəki maddələr sistematik olaraq döyülür və əzilir.
Tarix boyu həvəngdəstənin geniş yayılmış istifadəsi tibbdə, əczaçılıqda, aşpazlıqda, kimyada və hətta bədii sənətkarlıqda müşahidə olunmuşdur. Əczaçılar dərmanların hazırlanması zamanı həvəngdəstədən geniş istifadə edirdilər. Aşpazlar isə ədviyyatları və digər maddələri daha yaxşı ətir və ləzzət əldə etmək üçün həvəngdəstəsindən faydalanırdılar. Hətta bəzi sənətkarlar da rənglərin hazırlanmasında həvəngdəstəsindən yararlanırdılar.
Müasir dövrdə elektrikli qırıcılar və digər daha müasir alətlərin mövcudluğu həvəngdəstənin istifadəsini azaltsa da, bu əl alətinin ənənəvi üsullarla hazırlanan məhsullar üçün hələ də önemli rol oynadığı və özünəməxsus üstünlükləri olduğu qalmaqdadır. Xüsusilə də, ənənəvi təbabət və ya kiçik miqyaslı istehsalatlarda həvəngdəstənin əvəzedilməz bir alət olduğunu bilmək vacibdir. Həvəngdəstə sadəcə bir əl aləti deyil, həm də zəngin bir tarixə və mədəniyyətə sahib bir irsdir.