izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Əlcə sözü Azərbaycan dilində kiçik ölçülü, az miqdarda olan bir şeyi ifadə edir. Sadəcə "kiçik" demək deyil, həm də əşyanın ölçüsünün nisbətən qısa, əl qədər olması vurğulanır. "Bir tikə" ifadəsinə bənzəsə də, "əlcə" daha çox "əl qədər" kimi bir konkret ölçü təsəvvürü yaradır. Məsələn, "əlcə çörək", "əlcə ət" deyərkən, böyük bir çörək və ya ət parçası deyil, əlin tutub ala biləcəyi qədər kiçik bir hissə nəzərdə tutulur.

Bu sözün mənasında kəmiyyətdən əlavə, keyfiyyət də öz əksini tapır. "Əlcə" ilə ifadə olunan şey sadəcə kiçik deyil, həm də bəzən az-çox incə, dəyərli, xüsusi bir əhəmiyyətə malik ola bilər. Misal olaraq, gətirdiyimiz "Anası bir əlcə əppəyə dönüb yoxa çıxıbdır" ifadəsi bunu aydın göstərir. Burada "əlcə əppəyə" ananın necə tez və gözlənilmədən yoxa çıxdığını, və bu hadisənin insanı necə təəccübləndirdiyini, nə qədər sürətli baş verdiyini ifadə edir. Beləliklə, "əlcə" sözünün təsviri gücü, hadisənin kiçikliyini deyil, daha çox sürətinin və gözlənilməzliyinin vurğulanmasıdır.

Ümumilikdə, "əlcə" sözü həm ölçü, həm də miqdar, həm də hadisənin sürəti və gözlənilməzliyi barədə məlumat verir. Sadə bir söz olmasına baxmayaraq, məcazi mənada da istifadə oluna bilər və ifadənin daha canlı, təsirli olmasına kömək edir. Zəngin məna və tətbiq imkanları ilə Azərbaycan dilinin təsviri imkanlarını zənginləşdirən sözlərdəndir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz