Həvəng (ərəbcədən) – müxtəlif bərk maddələri, əsasən dərman bitkilərini, ədviyyatları, mineralları və ya digər materialları döyüb, əzmək, toz halına salmaq üçün istifadə edilən bir alətdir. Qədim zamanlardan bəri istifadə edilən həvəng, adətən ağır və möhkəm bir qabdan (həvəngçə) və ona uyğun gələn, ağır bir dəstəkdən (həvəngöstə) ibarətdir. Həvəngçənin içərisi ümumiyyətlə hamar və dərin olur ki, maddələr döyülərkən dağılmasın və ətrafa səpəlməsin.
Materialına görə həvənglər müxtəlif ola bilər: bürünc, saxsı, dəmir, daş, hətta taxtadan da düzəldilirdi. Materialın seçimi istifadə məqsədindən və döyüləcək maddənin xüsusiyyətindən asılı idi. Məsələn, daha sərt maddələri döymək üçün daha möhkəm materiallardan hazırlanmış həvənglərə ehtiyac duyulurdu. Bürünc həvənglər xüsusilə qiymətləndirilirdi, çünki onlar həm möhkəm, həm də kimyəvi cəhətdən inert idilər, bu da dərmanların tərkibini dəyişdirməmələrinə imkan verirdi.
Həvəngin istifadəsi sadə görünməsinə baxmayaraq, xüsusi bir bacarıq tələb edirdi. Maddənin hərtərəfli və bərabər şəkildə döyülməsi üçün həm güc, həm də təcrübə lazım idi. Həvəngin səsi, əzilən maddənin növündən və döyülmə qüvvəsindən asılı olaraq, fərqli ola bilərdi. Bu səs bəzi mədəniyyətlərdə ritmik bir təəssürat yaratmaq üçün də istifadə olunmuşdur.
Qədim dövrlərdən müasir dövrə qədər, həvəng farmakologiya, alkimya, əczaçılıq, aşpazlıq və sənətkarlıq kimi müxtəlif sahələrdə geniş istifadə olunmuşdur. Bu gün texnologiyanın inkişafına baxmayaraq, həvəng öz əhəmiyyətini itirməmişdir və hələ də müəyyən sahələrdə, xüsusən də kiçik miqdarda maddələrin incə şəkildə əzilməsi üçün üstün tutulur.