Həyasızlaşma sözü "həyasızlaşmaq" felindən törəmiş bir isimdir və əsasən bir insanın və ya cəmiyyətin həya hissinin zəifləməsi, itirilməsi və ya tamamilə yox olmasını ifadə edir. Bu, sadəcə utanma duyğusunun itməsi deyil, daha geniş mənada əxlaqi dəyərlərin, sosial normaların və mənəvi prinsiplərin pozulması ilə müşayiət olunan bir prosesdir.
Həyasızlaşma prosesi tədricən baş verə bilər və ya birdən-birə ortaya çıxa bilər. Müxtəlif amillər həyasızlaşmaya səbəb ola bilər: mədəni dəyərlərin dəyişməsi, sosial qeyri-sabitlik, informasiya axınının artması, təhsilin çatışmazlığı, pis nümunələr, şəxsiyyətin formalaşmasında yaşanan problemlər və s. Cəmiyyətin həyasızlaşması, geniş miqyaslı mənəvi tənəzzül və sosial dağıntılara səbəb ola bilər.
Həyasızlaşmanın təzahür formaları çox müxtəlifdir: əxlaqsız hərəkətlər, sayqısızlıq, qeyri-etik davranışlar, dəyərlərin təhrif edilməsi, cinayətlərin artması, şəxsi həyatın gizliliyinə hörmətsizlik, ictimai rəyinə laqeydlik və sair. Həyasızlaşma fərdi səviyyədə olduğu kimi, cəmiyyət səviyyəsində də özünü göstərə bilər. Fərdi həyasızlaşma özünü şəxsi münasibətlərdə, iş yerində, ictimai həyatda göstərərkən, cəmiyyətin həyasızlaşması mədəniyyətin, ədəbiyyatın, incəsənətin, siyasətin və başqa sahələrin dəyərlərinin dəyişməsində, təhrif edilməsində özünü göstərir.
Həyasızlaşmanın qarşısının alınması üçün təhsil, tərbiyə, mənəvi dəyərlərin təbliği, ədalətli sosial sistemin qurulması və ictimai nəzarətin gücləndirilməsi böyük əhəmiyyət kəsb edir. Sağlam cəmiyyət həya hissinə söykənən mənəvi dəyərlərin qorunub saxlanılmasına böyük diqqət yetirməlidir.