Həyəcanlanmaq, güclü və qəfil duyğu dalğasının insanı ələ keçirməsidir. Bu duyğu, həm müsbət, həm də mənfi hadisələrlə əlaqəli ola bilər. Həyəcanlanma zamanı ürək sürətlənir, əllər tərləyir, nəfəs alma çətinləşir, bədən titrəyə bilər. Sadəcə “həyəcana gəlmək” deyərkən ifadə etdiyimizdən daha mürəkkəb bir psixoloji və fiziki prosesdir həyəcanlanmaq. Bu prosesin şiddəti və təzahür formaları insanın xasiyyətindən, hadisənin əhəmiyyətindən və onunla bağlı gözləntilərindən asılıdır.
Həyəcanlanmanın əsas səbəbləri gözlənilən bir hadisənin, məsələn, imtahan, görüş və ya səhnə çıxışı qarşısında qorxu və narahatlıq, ya da qəfil, gözlənilməz bir hadisə ilə qarşılaşmaq ola bilər. Müsbət həyəcanlanma isə, məsələn, sevdiyiniz insanla görüşmək, xoş bir xəbər eşitmək və ya vacib bir layihənin başa çatması kimi hallarda yaşanır. Hər iki halda da, həyəcanlanma bədənin reaksiyasını, fiziki və emosional vəziyyətini dəyişir.
Lüğətlərdə sadəcə “həyəcana gəlmək, həyəcan keçirmək, təlaş keçirmək, təşvişə düşmək” kimi ifadələrlə izah edilən həyəcanlanma, əslində, bir çox duyğu və hissin – qorxu, narahatlıq, həyacan, sevinc – qarışığından ibarətdir. Saatın əqrəbi biri göstərəndə Tahir həyəcanlanmağa başlaması, onun qarşıdakı hadisə ilə bağlı gözləntilərindən, qorxusundan və ya həyacanından irəli gələn bir reaksiyadır. Bu, həm də onun psixoloji vəziyyətinin bir göstəricisidir.