izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Hil (Zingiber officinale) Zəncəfilkimilər fəsiləsinə aid, tropik iqlim zonalarında yetişən çoxillik bir ot bitkisidir. Ədviyyə kimi istifadə olunan hissəsi isə bitkinin kökyumrusudur (rizom). Bu səbəbdən də, "toxumu" ifadəsi botaniki cəhətdən tamamilə dəqiq deyil. Həqiqətən də hilin toxumları mövcuddur, lakin ticarət məqsədilə istifadə olunan hissə kökyumrusudur.

Hilin ətirli və bir az kəskin dadı efir yağlarına, gingerol, shogaol kimi bioaktiv birləşmələrə borcludur. Bu birləşmələr həm dadını, həm də müxtəlif terapevtik xüsusiyyətlərini təmin edir. Əsrlər boyu müxtəlif mədəniyyətlərdə həm qida kimi, həm də müalicəvi məqsədlərlə geniş istifadə olunmuşdur. Magen-bağırsaq sistemindəki narahatlıqları aradan qaldırmaqdan tutmuş, iltihab əleyhinə təsirlərə qədər müxtəlif faydaları tədqiqatlarla da dəstəklənir.

Hilin ədviyyə kimi istifadəsi çox genişdir. Şorbalarda, ət yeməklərində, şirniyyatlarda, içkilərdə, hətta kosmetik məhsulların tərkibində belə rast gəlinir. Quru halda toz, təzə halda isə doğranmış və ya bütöv şəkildə istifadə edilə bilər. Müxtəlif növləri və yetişdirilmə üsulları onun dadını və görünüşünü dəyişə bilir. Məsələn, bəzi növləri daha ətirli və acı, bəziləri isə daha yumşaq və şirin olur.

Qısacası, hil sadəcə bir ədviyyə deyil, tarixi kökləri olan, müxtəlif mədəniyyətlərin mətbəxində və tibbində əhəmiyyətli yer tutan, qiymətli bir bitkidir. Onun tərkibindəki bioaktiv maddələr sayəsində müxtəlif sağlamlıq faydaları olduğu düşünülsə də, hər hansı bir sağlamlıq problemi üçün hilin istifadəsindən əvvəl həkimə müraciət etmək məsləhət görülür.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz