Efir [yun.] Qədim yunan mifologiyasında və fəlsəfəsində efir, kainatı dolduran, göy cisimlərinin hərəkət etdiyi, görünməz, incə və təmiz bir maddə kimi təsəvvür edilirdi. Aristotel tərəfindən təklif edilən bu anlayış, havanın ən yuxarı, sadə, təmiz və şəffaf təbəqəsi kimi qəbul olunurdu. Hətta kainatın özünün bu efirdən meydana gəldiyinə inanılırdı. Bu təsəvvür, fizikanın inkişafında əhəmiyyətli rol oynamış, bir çox nəzəriyyələrin əsasını təşkil etmişdir.
Müasir elm, Aristotel efirinin mövcudluğunu təkzib etsə də, terminin özü elm tarixində öz əhəmiyyətini qoruyub saxlayır. 19-cu əsrdə, işığın dalğa kimi yayılması ilə bağlı araşdırmalar nəticəsində, efir anlayışı yenidən ortaya çıxmışdır. İşığın yayılması üçün bir mühit lazım olduğu düşünülürdü və bu mühit "efir" adlandırılırdı. Ancaq Michelson-Morley təcrübəsi nəticəsində işığın efirsiz də yayıla biləcəyi sübut edildi və klassik efir nəzəriyyəsi rədd olundu.
Lakin, efir anlayışı tamamilə yox olmamışdır. Müasir fizika, "kvant efir" kimi anlayışlardan istifadə edir. Bu anlayış, boşluğun tamamilə boş olmadığını, virtual zərrəciklərin və enerjinin daim meydana gəlib yox olduğu bir mühit olduğunu ifadə edir. Bu "kvant efir", klassik efir anlayışından tamamilə fərqlidir və daha mürəkkəb bir konsepsiyadır. Beləliklə, efir anlayışı, qədim yunan fəlsəfəsindən müasir kvant fizikası dünyasına qədər uzun və maraqlı bir tarixə malikdir.
Qısaca, "efir" sözü tarix boyu dəyişən mənalara malik olmuşdur: qədim yunanların təsəvvüründəki təmiz və şəffaf hava təbəqəsindən, işığın yayılma mühiti kimi qəbul edilən bir maddəyə, və nəhayət, müasir fizikanın kvant efir anlayışına qədər.