Hilli sifəti, əsasən Azərbaycan mətbəxində geniş istifadə olunan bir termindir və "tərkibində hil olan", "hil qatılmış" və ya "hil vurulmuş" mənasını verir. Hil, əncirin qurudulmuş və daha sonra xüsusi üsullarla emal edilmiş növüdür. Bu emal prosesi hilə özünəməxsus bir dad, ətir və quruluş verir. Beləliklə, "hilli" sözü ilə təsvir olunan yeməklər, içkilər və ya məhsulların əsas xüsusiyyəti onların tərkibində hilin olması və onun xüsusiyyətlərini daşımasıdır.
Sadəcə "hil qatılmış" deyilməməsinin səbəbi, hilin sadəcə əlavə edilməsindən daha çox, yeməyə xüsusi bir dad və aroma qatmasıdır. Hil, yeməyin dadını və ətirini zənginləşdirərək, özünəməxsus bir ləzzət yaradır. Məsələn, "hilli qoğal" deyəndə, sadəcə qoğala hil əlavə edilməmiş, hilin özünün dad və ətri qoğala hopdurulmuşdur. Bu, sadə bir əlavə deyil, daha çox bir prosesdir.
"Hilli çay"da da vəziyyət eynidir. Çaya sadəcə hil atılmır, o, xüsusi üsulla dəmlənir və ya hazırlanır ki, çaya hilin xarakterik dadı və ətri keçsin. Bu, həm də çaya fərqli bir rəng verməklə yanaşı, potensial sağlamlıq faydalarını da əlavə edə bilər. Çünki hil müxtəlif faydalı maddələr ehtiva edir.
Yekun olaraq, "hilli" sözü sadəcə bir tərkib hissəsinin adından daha çox, yeməyə və ya içkiyə xüsusi bir dad, ətir və toxuma verən bir prosesi və onun nəticəsini təsvir edir. Bu, Azərbaycan mətbəxinin zənginliyini və incəliklərini göstərən bir nümunədir.