Hüquqşünas sözü ərəb dilindən olan "hüquq" və fars dilindən olan "...şünas" sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmişdir. "Hüquq" sözü özündə qanunlar, qaydalar, ədalət və insan hüquqlarını ehtiva edən geniş bir anlayışı ifadə edir. "Şünas" isə "bilən", "tanıyan", "mütəxəssis" mənalarını verir. Beləliklə, hüquqşünas sözü əslində "hüququ bilən", "hüquqa dair biliyə malik olan" və ya daha dəqiq desək, "hüquq sahəsində mütəxəssis olan şəxs" mənasını daşıyır.
Hüquqşünaslar müxtəlif sahələrdə ixtisaslaşa bilərlər. Cinayət hüququ, mülki hüquq, beynəlxalq hüquq, vergi hüququ, əmək hüququ və sairə kimi sahələrdə öz bilik və bacarıqlarını tətbiq edə bilərlər. Onlar qanunları təhlil edir, müştərilərinə hüquqi məsləhət verirlər, müqavilələr tərtib edirlər, məhkəmələrdə vəkillər kimi çıxış edirlər və ya hüquqi araşdırmalar aparırlar. Bəziləri akademik dairələrdə hüquq sahəsində tədqiqatlar apararaq, gələcək hüquqşünasların yetişməsinə töhfə verirlər.
Hüquqşünas peşəsi həm çətin, həm də məsuliyyətlidir. Çünki hüquqşünasların qərarları insanların həyatına, azadlığına, əmlakına və gələcəyinə birbaşa təsir göstərir. Onlar həm də ədalətin müdafiəçiləri, cəmiyyətin qanun əsasında qurulmasına kömək edən mütəxəssislərdir. Ona görə də, hüquqşünas olmaq üçün yüksək səviyyədə bilik, bacarıq, tənqidi düşünmə qabiliyyəti, ədalət hissi və etik davranış tələb olunur.
Tarix boyu hüquqşünaslar cəmiyyətin inkişafına mühüm töhfələr vermişlər. Qanunların yazılmasından, tətbiqindən tutmuş, insan hüquqlarının müdafiəsinə qədər bir çox sahədə onların rolu danılmazdır. Müasir dövrdə isə qloballaşmanın və texnologiyanın inkişafı ilə əlaqədar olaraq hüquqşünasların peşəsi daha da mürəkkəbləşmiş, yeni çağırışlar və imkanlar ortaya çıxarmışdır.