izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Mülki (ərəbcə مِلْكِيّ - milkiyya sözündəndir, "mülk" sözündən törəmişdir) sifət. Əsas mənası "vətəndaşlara, dövlətə məxsus olan, dövlət hakimiyyəti ilə bağlı olmayan, hərbi xarakter daşımayan" deməkdir. Bu geniş məna müxtəlif kontekstlərdə fərqli nüanslar əldə edir.

1. Hüquqi Mənada: Bu mənada "mülki" sözü vətəndaşların hüquq və vəzifələrinə, onların bir-biriləri və dövlətlə münasibətlərinə aid olan hüquqi normaları və qaydaları ifadə edir. "Mülki məcəllə" termini vətəndaşların qarşılıqlı münasibətlərini, mülkiyyət hüquqlarını, müqavilələrini, miras məsələlərini və s. tənzimləyən qanun məcmusunu bildirir. "Mülki hüquq" termini isə bu sahəni öyrənən hüquq elminin bir sahəsini ifadə edir. Bu mənada "mülki" sözü "ictimai", "qeyri-cinayət" mənalarına yaxındır.

2. Hərbi-Sivil Mənada: "Mülki" sözünün ikinci əsas istifadəsi hərbi qüvvələrlə əlaqədar olmayan şəxsləri, əşyaları və hadisələri bildirmək üçündür. Bu mənada "mülki şəxs", "mülki əhali", "mülki obyekt" kimi ifadələr hərbi hissələrdə xidmət etməyən və ya hərbi təyinatı olmayan insanları, əraziləri və qurğuları ifadə edir. "Mülki hava limanı" kimi ifadələr də bu qrupda yer alır. Bu mənada sinonim kimi "sivilil", "qeyri-hərbi", "sülhsevər" sözlərini göstərmək olar.

Ümumiyyətlə, "mülki" sözü hərbi və ya dövlət hakimiyyəti ilə birbaşa əlaqəli olmayan sahələri, fəaliyyətləri və ya şəxsləri ifadə edir. Kontekstdən asılı olaraq mənası dəqiqləşdirilir. Məsələn, "mülki geyim" deyərkən hərbi geyimdən fərqli geyimlər nəzərdə tutulur, "mülki təyyarə" deyərkən isə hərbi təyyarədən fərqli təyyarələr nəzərdə tutulur. Sözün mənası həmişə müqayisə əsasında ortaya çıxır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz