Xariqə (ər. خارقة) sözü, Azərbaycan dilində əsasən iki əsas mənada işlənir. Birinci və daha geniş mənası, insanı heyran edən, təəccüb doğuran, adi hadisələrin xaricində olan bir şey, hadisə, və ya möcüzə deməkdir. Bu mənada xariqə, təbiətin qanunlarına zidd görünən, ancaq həqiqətən mövcud olan və ya mövcud olduğu iddia edilən bir hadisəni ifadə edə bilər. Misal olaraq, təbiətin öz-özünə yaratdığı əsrarəngiz landşaftlar, nadir təbii hadisələr və ya insanın bacarığından kənar görünən hadisələr xariqə olaraq qəbul edilə bilər. Bu mənada xariqə, "möcüzə" sözünün sinonimi kimi də işlənə bilər, lakin "möcüzə" daha çox ilahi bir müdaxiləni nəzərdə tuturken, "xariqə" daha geniş bir spektrdə istifadə olunur.
İkinci mənası isə daha məcazi bir tərzdə işlənir. Bu mənada xariqə, bir insan üçün qeyri-adi, gözlənilməz, və ya inanılmaz dərəcədə təsirli görünən hər hansı bir şey, hadisə və ya vəziyyəti ifadə edir. Yəni, həmin hadisənin özünün mütləq qeyri-adi olması vacib deyil, o, müəyyən bir şəxs üçün adi hadisələrdən fərqlənir və onun üçün xariqə sayılır. Misal olaraq, bir insan üçün özünün uzun illər ərzində həll edə bilmədiyi bir problemi birdən asanlıqla həll etməsi, onun üçün bir xariqə sayıla bilər. Bu mənada, xariqə subyektiv bir anlayışdır və fərqli insanlar üçün fərqli mənalar kəsb edə bilər.
Ümumiyyətlə, "xariqə" sözü, adi anlayışların xaricində olan, təəccüb və heyranlıq doğuran hadisələri təsvir etmək üçün istifadə olunan çox yönlü və ifadəli bir sözdür. Onun mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər, lakin hər iki mənada da "qeyri-adilik", "təəccüb" və "heyranlıq" kimi ümumi elementləri özündə əks etdirir. "Xariqüladə" sözü ilə sinonim olaraq işlənsə də, "xariqə" sözü daha qısa və daha poetik bir ifadədir.