Xınayı: Sifət. Xına rənginə bənzəyən, xına rəngini xatırladan. Bu, sadəcə qırmızımtıl-qəhvəyi bir rəng deyil; xına rənginin özünəməxsus tonunu, dərinliyini və parlaqlığını ehtiva edir. Xına rənginin də müxtəlif çalarları olsa da, "xınayı" termini bu rəngin ən tipik, ən tanış formasını ifadə edir. Bu rəngə sahib olan əşyalara baxdıqda həm də xınaya xas olan o yumşaq, torpaqvari, bir qədər də gizlin bir təəssürat əldə edilir.
Məsələn, "xınayı parça" ifadəsi, parlaq qırmızıdan daha çox, qurumuş xına tozunun rənginə bənzəyən, bir qədər solğun, amma eyni zamanda dərin və zəngin bir qırmızımtıl-qəhvəyi parçanı təsvir edir. Bu, parçanın materialından asılı olaraq da müxtəliflik göstərə bilər; məsələn, pambıq parçada daha yumşaq, ipək parçada isə daha parlaq görünə bilər. Həmçinin, "xınayı" rəngi müxtəlif mədəniyyətlərdə, xüsusilə də Şərq mədəniyyətlərində müəyyən simvolik əhəmiyyətə malik ola bilər. Xına qədim zamanlardan bəri şənliklərdə, toy mərasimlərində, hətta bəzi dini ayinlərdə istifadə olunduğundan, "xınayı" rəngi də bu mərasimlərlə əlaqələndirilir və müəyyən emosiyalar, xatirələr oyadır.
Verilən nümunə cümləsi ("Gedim, deyirəm, camaatın dəmirin oda qoyum… Əsgərlərimiz üçün bir az buğda yığaq… Arabir") isə "xınayı" sözünün rəng mənasından tamamilə kənar bir kontekstdə istifadə olunur və burada "xınayı parça" ifadəsinin rəng təsviri ilə əlaqəsi yoxdur. Bu, ədəbiyyatda və ya gündəlik nitqdə sözlərin müxtəlif mənalarda və kontekstlərə uyğun olaraq istifadəsinə gözəl bir nümunədir.