Xırdaçılıq – bir insanın həddindən artıq incəlikçi, dəqiqlikçi və formalist olmasına, əhəmiyyətsiz detallara həddən artıq diqqət yetirməsinə deyilir. Bu, sadəcə dəqiqlik deyil, həyatın təbii axarını pozaraq, əsas məsələlərdən yayınmağa səbəb olan hədd aşmasıdır. Xırdaçılıq, bəzən pedantlıqla səhv salınsa da, ondan fərqlidir. Pedantlıq, dəqiqlik və nizam-intizam sevgisini ifadə edərkən, xırdaçılıq bu keyfiyyətlərin həddən artıq və mənasız şəkildə nümayiş etdirilməsidir.
Xırdaçı insan, kiçik, əhəmiyyətsiz görünən məsələlərə həddən artıq əhəmiyyət verərək, əsas məsələlərdən yayına bilər. Məsələn, bir işin ümumi məqsədini nəzərə almadan, onun kiçik, əhəmiyyətsiz detallarına yapışar, işin vaxtında və səmərəli başa çatmasına mane olur. Bu davranış, ətrafındakı insanlarda qıcıqlanma və bezginlik yaradır.
Xırdaçılığın səbəbləri müxtəlif ola bilər: özünəinam çatışmazlığı, nəzarət hissinin olmaması, mükəmməllikçilik meyli və ya həyatın gərginliyindən qaçma cəhdi. Dəmirovun nümunəsində olduğu kimi, xırdaçılıq tənqidin, təhsilin və mütaliənin zəruriliyini vurğulamaq üçün bir vasitə kimi istifadə edilə bilər. Çünki, xırdaçı insanlar bəzən daha geniş perspektivə, daha əhəmiyyətli məsələlərə diqqət yetirməyi bacarmırlar. Ona görə də, onların daha geniş dünyagörüşü qazanmaları, tənqidi düşünmə qabiliyyətlərinin inkişaf etdirilməsi vacibdir.
Nəticə olaraq, xırdaçılıq həyatın keyfiyyətini aşağı salan, əməkdaşlığa və səmərəli işə mane olan mənfi bir xüsusiyyətdir. Ancaq bu xüsusiyyətə sahib olan insanlar öz üzərində işləyərək, həyatda daha vacib məsələlərə diqqət yetirməyi, dəqiqlik və nizam-intizamı həddən artıq aşırıya varmıdan tətbiq etməyi öyrənə bilərlər.