Xırdalaşdırılma: "Xırdalaşdırılmaq" fellindən törəmiş isimdir. Əsas mənası, bir şeyin daha kiçik, daha xırda hissələrə bölünməsi, parçalanması, dağıdılması və ya daha incə hala gətirilməsi deməkdir. Bu proses həm fiziki, həm də məcazi mənada baş verə bilər.
Fiziki mənada xırdalaşdırılma, məsələn, böyük bir qayanın kiçik daşlara, taxılın un halına, ətin doğranmasına, şəkərin toz halına salınmasına aid edilə bilər. Yəni, bir cismin ölçülərinin azaldılması, onun strukturunun dəyişdirilməsi ilə nəticələnən bir prosesdir. Bu proses müxtəlif üsullarla, mexaniki vasitələrlə (əzmək, doğramaq, üyütmək), kimyəvi reaksiyalar vasitəsilə və ya digər fiziki hadisələr nəticəsində baş verə bilər.
Məcazi mənada isə xırdalaşdırılma, daha çox bir şeyin parçalanması, dağıdılması, birliyin pozulması, kompleks bir sistemin sadə elementlərə bölünməsi mənasında işlənir. Məsələn, bir müəssisənin kiçik şöbələrə bölünməsi, bir ideyanın daha sadə və asan başa düşülən hissələrə parçalanması və ya bir qrupun daha kiçik qruplara ayrılması xırdalaşdırılma kimi təsvir edilə bilər. Bu mənada, proses həm müsbət, həm də mənfi kontekstdə istifadə oluna bilər. Məsələn, mürəkkəb bir problemi daha kiçik, həll edilməsi asan hissələrə bölmək müsbət haldır, halbuki, bir millətin parçalanması, bir qurumun dağıdılması mənfi mənada işlənir.
Ümumiyyətlə, xırdalaşdırılma, bir şeyin bütövlüyünün pozulması ilə əlaqəli bir proses olub, bu pozulma həm fiziki, həm də məcazi olaraq fərqli nəticələrə gətirib çıxara bilər. Ona görə də, sözün mənasını dəqiq anlamaq üçün kontekstin nəzərə alınması vacibdir.