izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Xırp sözü Azərbaycan dilində, əsasən feillərdən sonra gələrək, hərəkət və ya prosesin birdən-birə, gözlənilmədən, qəfil və kəskin şəkildə dayanmasını, kəsilməsini bildirir. Bu, sadəcə "birdən" mənasını verən bir söz deyil; hərəkətin kəsilməsinin ani və gözlənilməzliyini vurğulayır. Məlumatın qəfil dayandırılmasına, bir prosesin birdən-birə sona çatmasına və ya bir hərəkətin qəfil kəsilməsinə aiddir.

Məsələn, "Sözünü xırp kəsdi" cümləsində "xırp" sözü söhbətin birdən-birə, qəfil dayandırıldığını ifadə edir. Bu kəsilmənin səbəbi bildirilməyə bilər, ancaq hərəkətin ani və gözlənilməz şəkildə dayandırıldığı vurğulanır. "Qaçarkən ayağı xırp büdrədi" cümləsində isə hərəkətin (qaçmağın) ani bir maneə ilə qəfil dayandırılması təsvir edilir.

"Xırp" sözünün əsas xüsusiyyəti, hərəkətin sadəcə dayanmasını deyil, bu dayanmanın ani və gözlənilməz təbiətini vurğulamasıdır. Bu, hərəkətin dayandırılmasının səbəbinin nə olmasından asılı olmayaraq, hərəkətin kəskin və qəfil kəsilməsinə diqqəti yönəldir. Beləliklə, "xırp" sözü təsviri dil üçün çox əhəmiyyətli bir vasitədir, çünki o, hərəkətin dayanmasını daha canlı və təsirli şəkildə ifadə edir.

Maraqlı bir nüans olaraq, "xırp" sözünün əksəriyyət hallarda "qəfildən", "birdən-birə" kimi sözlərlə sinonim kimi istifadə olunmasına baxmayaraq, onlardan fərqli olaraq, hərəkətin kəsilməsinin kəskinliyini daha güclü şəkildə vurğulayır. Bu səbəbdən də, bəzi hallarda "xırp" sözünün istifadəsi cümləyə daha çox emosional rəng qatır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz