izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Xilaf (ərəbcədən) sözü əsasən “zidd”, “əks”, “qarşı” mənalarını ifadə edir. Lüğətlərdə sadəcə “zidd” və ya “əks” kimi tərcümə olunsa da, xilaf daha geniş bir məna spektrinə malikdir. Sadəcə iki anlayışın bir-birinə zidd olması deyil, həm də bu ziddiyyətin nəticələrini, mübahisəni, münaqişəni özündə əks etdirir.

Məsələn, verilən misalda “Sənin bu sözün xilafına isbatın varmı?” cümləsində xilaf sözü, söylənən sözün əksinə bir sübutun olub-olmamasını soruşur. Sadəcə “zidd” demək bu cümlənin əsl mənasını tam əks etdirməzdi. Çünki burada ziddiyyətin üzə çıxarılması, onun təkzib edilməsi və ya təsdiqlənməsi məsələsi ön plana çəkilir.

Xilaf sözü hüquq, fəlsəfə və digər elmlərdə də geniş istifadə olunur. Məsələn, "fikirlərdə xilaf" deyərkən fərqli fikirlərin, müxtəlif yanaşmaların olduğunu, bu yanaşmaların bir-birinə zidd olduğunu və bu ziddiyyətin müzakirəyə açıq olduğunu nəzərdə tuturuq. Beləliklə, xilaf sadə bir antonom deyil, daha mürəkkəb və çoxşaxəli bir məntiqi və ya praktik əlaqəni ifadə edir.

Ümumiyyətlə, xilaf sözü, müəyyən bir fikrin, hərəkətin və ya hadisənin əksini, ziddini, qarşısını və ya onunla bağlı mübahisəni ifadə edən zəngin bir leksik vahiddir. Onun mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilsə də, əsas mahiyyəti ziddiyyət və müqayisə üzərində qurulur.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz