izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Xor-xor – Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir söz olub, əsasən yuxuda olan bir insanın səs-küylü tənəffüsünü, yəni xorultusunu ifadə edir. Lüğətlərdə sadəcə "xorultu"nun təkrarı kimi izah olunsa da, "xor-xor" daha obrazlı və ifadəlidir. Bu söz, sadəcə xorultu faktını deyil, həm də onun güclülüyünü, ritmikliyini və bəzən də narahat edici səs-küyünü vurğulayır. "Xor-xor" sözü, xorultunun həm fiziki səsi, həm də onun yaradığı təəssüratı əks etdirir.

Misal olaraq verilən "Məcidin xor-xoru Nadiri fikir və xəyalatdan ayıltdı" cümləsində, "xor-xor" sözü Məcidin səs-küylü xorultusunun Nadiri oyatma gücünü göstərir. Bu, sadəcə "Məcid xoruldadı" deyilməsindən daha təsirli və obrazlıdır. Sözün işlənməsindən görünür ki, "xor-xor" xorultunun həm intensivliyini, həm də ətrafındakılara olan təsirini və yaratdığı narahatlığı əks etdirir.

"Xor-xor xoruldamaq" ifadəsi isə xorultunun şiddətini daha da gücləndirir və bərk, dərin bir yuxunu təsvir edir. Bu ifadədə, "xor-xor" sözü həm yuxunun dərinliyini, həm də xorultunun özünəməxsus ritmik təbiətini vurğulayır. Yəni, bu, sadəcə bir yuxu deyil, bərk, dərin və səsli bir yuxudur.

Ümumilikdə, "xor-xor" sözü Azərbaycan dilinin zənginliyini və obrazlı ifadə qabiliyyətini nümayiş etdirən, sadəcə bir hadisəni deyil, həmin hadisənin yaradığı təsiri də əks etdirən maraqlı bir leksik vahiddir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz