izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Xoşsima (fars. xoş və ər. sima) sifəti olaraq əsasən "siması (üzü) xoşa gələn" mənasını ifadə edir. Lakin bu tərif, sözün ifadə etdiyi incəliyi tam əks etdirmir. Xoşsima, sadəcə "gözəl" demək deyil; o, daha çox bir insanın ümumi görünüşünün, xarici quruluşunun, xüsusiyyətlərinin və hətta bədənin quruluşunun harmoniyasını, xoş təəssürat yaratmasını ifadə edir. Bu, yalnız "gözəl üz" deyil, həm də bədənin düzgün quruluşu, uyğun hündürlük, gözəl duruş və ümumi olaraq baxışları cəlb edən bir görünüş deməkdir.

Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, farsca "xoş" (yaxşı, gözəl) və ərəbcə "sima" (üz, görünüş) sözlərinin birləşməsindən əmələ gəldiyini görürük. Bu, sözün mənasının yalnız üzdən deyil, ümumi görünüşdən ibarət olduğunu bir daha təsdiqləyir. "Xoşgörkəm", "göyçək", "qanışirin" kimi sinonimləri də sözün bu geniş mənasını dəstəkləyir. Bu sinonimlər müxtəlif estetik keyfiyyətləri vurğulayır: xoşgörkəm daha çox ümumi gözəlliyi, göyçək cavanlığı və diriliyi, qanışirin isə səliqəli və qüsursuz görünüşü ifadə edir.

Misal olaraq verilən "ucaboy, gərdənli, qarasaqqal, xoşsima bir kişi" ifadəsi, xoşsimanın yalnız üz gözəlliyindən ibarət olmadığını göstərir. Burada boy, qamət, saqqal kimi fiziki xüsusiyyətlər də ümumi xoş görünüşün tərkib hissəsi kimi qeyd olunur. Beləliklə, xoşsima bir insanın həm fiziki cəhətdən gözəl, həm də harmonik bir görünüşə malik olması deməkdir. Bu, sadəcə bir estetik tərif deyil, həm də insanın bütövlükdə cazibədarlığını əks etdirən bir anlayışdır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz