Xromatizm (yun. chroma (chromatos) – rəng) anlayışı, rəng və səs aləmində fərqli, lakin bir-biri ilə bağlı iki əsas mənaya malikdir. Hər iki mənada əsas konsepsiya, dəyişiklik və çeşidlilikdir – rənglərin və ya səslərin spektrinə uyğun olaraq tədricən dəyişməsidir.
Fizikada, xromatizm, ağ işığın prizma və ya digər dispersiv vasitələr vasitəsilə tərkib hissələri olan müxtəlif rəngli şüalara ayrılması hadisəsidir. Bu, işığın dalğa uzunluğundan asılı olaraq refraksiya indeksinin dəyişməsindən irəli gəlir. Fərqli rənglərin fərqli dalğa uzunluqlarına malik olması, onların fərqli bucaq altında əyilməsinə və nəticədə rəngli spektrin yaranmasına səbəb olur. Bu hadisə, linzalarda xromatik aberrasiya kimi bilinən bir növ qüsur yaradır və optik cihazların dizaynında nəzərə alınmalıdır.
Musiqidə, xromatizm isə səsin yarımtonlar üzrə, yəni diatonik miqyasın pillələri arasında yerləşən kiçik intervallarla qalxması və ya enməsidir. Diatonik miqyasın sərt qaydalarından kənara çıxaraq, musiqiyə daha emosional rəng qatır və həyəcanlı və ya dramatik effekt yaradır. Xromatizm tez-tez musiqi əsərlərinin harmonik zənginliyini artırmaq, gərginliyi yüksəltmək və ya gözlənilməz melodik dönüşlər yaratmaq üçün istifadə olunur. Romantik və müasir musiqi əsərlərində xromatizmin tətbiqi xüsusilə geniş yayılmışdır.
Beləliklə, həm fiziki, həm də musiqi kontekstində xromatizm, bir spektrin rəngarəngliyini və çeşidliliyini ifadə edir. Birinci halda bu, əyani bir hadisədir, ikinci halda isə musiqinin ifadə vasitələrindən biridir.