Xronika (yun. chronikos – vaxt) sözü zamanın ardıcıllığını və hadisələrin xronoloji düzülüşünü əks etdirən bir anlayışı ifadə edir. Tarixin izini sürən, keçmişin səhifələrini açan bir pəncərə kimi düşünə bilərik onu. Əslində, xronika sadəcə hadisələrin siyahısı deyil, həmin hadisələrin zaman içindəki yerləşməsini, bir-biri ilə əlaqəsini, səbəb-nəticə əlaqələrini göstərən bir məlumat mənbəyidir.
Lüğətlərdəki “salnamə” mənası xronikanın ənənəvi və əsas funksiyasını qabardır. Salnamələr kimi, xronikalar da müəyyən bir dövrün, yerin və ya qrupun tarixini ardıcıl olaraq qeyd edir. Bu qeydlər dövlət hadisələrindən tutmuş, iqtisadi dəyişikliklərə, sosial hərəkatlara, hətta fərdi həyatlara qədər geniş spektrdə ola bilər. Xronikanın özünəməxsusluğu isə, hadisələri sadəcə siyahılamaqda deyil, onların ardıcıllığını, əlaqəsini və hətta səbəb-nəticə əlaqələrini açıqlamaqdadır.
Xronikaların ikinci mənası olan “siyasi, ictimai və ya ailə hadisələrinin tarixini ardıcıl surətdə təsvir edən rəvayət və ya dramatik əsər” isə, xronikanın bədii tərəfini ortaya qoyur. Tarixi hadisələr sadəcə quru faktlar olaraq deyil, həm də ədəbi üslubda, hekayə formasında, hətta dramatik bir şəkildə təqdim edilə bilər. Bu cür əsərlər tarixi reallıqla bədii təxəyyülü birləşdirərək oxucuya daha canlı və yaddaqalan bir təcrübə yaşadır. Burada, tarixin obyektivliyi ilə bədii təsvirin subyektivliyi arasında incə bir tarazlıq saxlanılmalıdır.
Beləliklə, xronika sadə bir məlumat mənbəyindən daha çoxdur. O, keçmişlə indi arasındakı körpüdür, tarixin canlı bir şahididir və həm tarixin tədqiqatçıları, həm də ədəbiyyat həvəskarları üçün maraqlı bir mənbədir. Xronikalar zamanın axarını izləməyə, keçmişin dərslərini öyrənməyə və gələcəyə daha hazırlıqlı olmağa kömək edir.