İkiqat sözü əsasən iki əsas mənada işlənir. Birinci mənası "bir-birinə uyğun və ya yekcins iki hissədən ibarət olmaq" deməkdir. Bu mənada ikiqat, iki eyni və ya oxşar hissədən meydana gələn bir bütövü ifadə edir. Məsələn, "ikiqat parça" ifadəsi iki parçanın üst-üstə qoyulması ilə daha qalın və ya daha möhkəm bir parça əldə edilməsini bildirir. Eyni şəkildə "ikiqat pəncərə" iki şüşənin bir-birinə yaxın yerləşdirilməsi ilə istilik izolyasiyasını artıran bir pəncərə sistemini təsvir edir. Bu mənada ikiqat sözü "cüt", "əkiz" və ya "qoplu" sözləri ilə sinonim kimi qəbul edilə bilər.
İkinci məna isə daha metaforikdir və bir şeyin miqdarının, ölçüsünün, intensivliyinin iki dəfə artması mənasını verir. Məsələn, "ikiqat sürət" ifadəsi sürətin iki dəfə artmasını, "ikiqat qüvvə" ifadəsi isə qüvvənin ikiqat artmasını bildirir. Bu mənada ikiqat sözü "qatı", "misli", "dəfə" kimi sözlərlə əlaqələndirilə bilər. Misal üçün, verilən nümunədəki "[Şahsənəm xala] çadrasını ikiqat eləyib atdı başına…" cümləsində çadra ikiqat qatlanaraq başa örtülmüşdür. Bu, həm miqdarın iki dəfə artmasını, həm də qorunma məqsədi ilə daha qalın bir örtük əldə edilməsini ifadə edir.
Ümumiyyətlə, "ikiqat" sözünün istifadəsi kontekstdən asılı olaraq dəyişir. Həm fiziki, həm də metaforik mənalarda işlənilən bu söz, dilin zənginliyini və ifadə imkanlarını genişləndirən bir söz olaraq diqqət çəkir.