İlac sözü Azərbaycan dilində əsasən "dərman" mənasında işlənir. Klassik ədəbiyyatımızda da geniş istifadə olunan bu söz, müalicəvi təsirə malik olan hər hansı bir maddəni, preparatı və ya vasitəni bildirir. Xalq arasında isə daha geniş mənada, bədəndəki ağrı və ya xəstəliyi aradan qaldıran hər hansı bir şey üçün də işlənə bilər.
Füzuli şeirindəki "ilacım" ifadəsi də bu mənada istifadə olunmuşdur. Şair öz dərmanını, sağalmasına kömək edəcək vasitəni axtarır. Lakin bu axtarış məyusluqla nəticələnir. "Çak görüb köksümü, qılma ilacım, təbib; Zaye olar mərhəmin, məndə bitər yarə yox." misralarında təbibin köməksizliyi, dərmanın faydasızlığı və şairin dərin dərdindən danışılır. Beləliklə, "ilac" sözünün burada yalnız fiziki bir dərmanı deyil, həm də ruhi bir təsəlli, bir çarə mənasını da ehtiva etdiyini görürük.
Maraqlıdır ki, "ilac" sözü köhnə türk dillərində də rast gəlinir və əsasən "dərmandırma", "müalicə etmə" kimi fellərlə əlaqəlidir. Bu da sözün etimologiyasının dərmanla sıx bağlı olduğunu göstərir. Müasir Azərbaycan dilində isə "ilac" sözü daha çox tibbi mənada, konkret bir dərmanı bildirmək üçün işlənir, lakin klassik ədəbiyyatda olduğu kimi, məcazi mənada da istifadə oluna bilər.
Qısacası, "ilac" sözü, sadə bir dərman adı olmaqdan kənara çıxaraq, bəzən dərin mənaları özündə ehtiva edən, həm fiziki, həm də ruhi sağalma ilə əlaqəli bir termin kimi diqqət çəkir.