İlbəil zərfi, "ildən-ilə", "il keçdikcə", "hər il" mənalarını ifadə edir. Zamanın ardıcıl və tədricən irəliləməsini, bir hadisənin və ya vəziyyətin illər boyu davam edərək dəyişməsini bildirir. Bu dəyişmə mütləq pis və ya yaxşı yönümlü olmaya bilər; sadəcə, zamanın təsiri ilə baş verən bir prosesi vurğulayır.
M. Ə. Sabirin misalında olduğu kimi, "İlbəil" sözü, bir prosesin (burada, təbiətin və ya fələyin dövrəsi) vaxt keçdikcə getdikcə daha da pisləşməsini, dəyişməsini ifadə etmək üçün işlənir. Sözün tərkibindəki "il" sözü təkrarlanmasa da, mənası "hər il" və ya "hər il keçdikcə" kimi də başa düşülə bilər. Bu isə, zamanın tədricən təsirini və dəyişikliklərin ardıcıllığını daha açıq şəkildə göstərir.
Maraqlı bir nüans da odur ki, "İlbəil" sözü yalnız mənfi mənada deyil, müsbət mənada da işlənə bilər. Məsələn, "İlbəil bağımızda yeni ağaclar əkdik, bağımız daha da gözəlləşdi" cümlesində olduğu kimi. Yəni, zamanla baş verən müsbət dəyişiklikləri də ifadə etmək üçün də istifadə oluna bilər. Lakin, ədəbiyyatda əsasən tədricən pisləşməni, zamanın mənfi təsirini vurmaq məqsədilə işlədilir.
Ümumi olaraq, "İlbəil" sözü, Azərbaycan dilinin zəngin ifadə vasitələrindən biridir və zamanın tədricən təsirini incə bir şəkildə ifadə etməyə imkan verir. Bu, dilin ifadə qüdrətini və dəqiqliyini göstərən əlamətlərdəndir.