İlbiz, zoologiya elmində Mollusca tipi, Gastropoda sinfinə aid olan yumşaq bədənli heyvanların ümumi adıdır. Onların ən fərqləndirici xüsusiyyəti, bədənlərini qoruyan, əksər hallarda spiralvari formada olan bərk çanaqdır. Bu çanaq, kalsium karbonatdan təşkil olunmuşdur və bədənin quruluşuna görə müxtəlif formalarda, ölçülərdə və rənglərdə ola bilir. Bəzi növlərdə çanaq tamamilə itmiş və ya rudiment halında qalmışdır.
İlbizlərin bədəni baş, ayaq və daxili orqanlardan ibarətdir. Baş hissəsində gözləri, antenaları və ağızları yerləşir. Ayaqları sürünmə yolu ilə hərəkət etmələrinə imkan verir. Qidalanma üsullarına görə otçul, ətyeyən və hətta parazit olan ilbizlər mövcuddur. Onların qidası bitkilər, digər molyusklar, yosunlar və ya ölü orqanik maddələr ola bilər.
Tənək və sədəf ilbizləri kimi bəzi növləri insan həyatında mühüm rol oynayır. Tənək ilbizləri qida mənbəyi kimi istifadə olunur, sədəf ilbizləri isə qiymətli inci istehsal etmələri ilə tanınır. Elm adamları bu ilbizlərin çanaqlarının quruluşu və tərkibini öyrənərək, yeni materialların və texnologiyaların yaradılmasında istifadə edirlər. Məsələn, sədəf ilbizlərinin çanağının möhkəmliyi və gözəlliyi ilham mənbəyi olaraq yeni kompozit materialların hazırlanmasında tətbiq olunur.
İlbizlərin ekoloji əhəmiyyəti də danılmazdır. Onlar qida zəncirində mühüm rol oynayır və torpağın quruluşunun yaxşılaşdırılmasına kömək edirlər. Ancaq bəzi ilbiz növləri kənd təsərrüfatı bitkilərinə zərər verə bilər və zərərverici kimi qəbul edilir.
Müxtəlif növ ilbizlər dünyanın müxtəlif yerlərində, həm quruda, həm də suda yaşayır. Onların müxtəlifliyi və adaptasiya qabiliyyəti təbiətin möhtəşəmliyini və canlı aləminin zənginliyini bir daha nümayiş etdirir.