ulduz (fars.) - Gecə səmasında görünən, öz işığı ilə parlayan səma cismi. Ulduzlar əslində nəhəng, qazdan ibarət kürələrdir ki, öz daxilində baş verən nüvə reaksiyaları nəticəsində enerji istehsal edir və işıq saçırlar. Bu işıq bizə milyonlarla, hətta milyardlarla il ərzində gəlir. Ulduzların ölçüləri, temperaturu, yaşı və tərkibi müxtəlifdir. Kiçik qırmızı cırtdanlardan tutmuş, Günəşdən yüz dəfələrlə böyük supernəhənglərə qədər müxtəlif ulduz növləri mövcuddur.
Ulduzların ömrü, kütləsindən asılı olaraq dəyişir. Daha kütləli ulduzlar daha qısa, daha az kütləli ulduzlar isə daha uzun yaşayır. Ulduzlar öz həyatlarının son mərhələsində nəhəng qırmızı ulduza çevrilir, sonra isə öz kütləsindən asılı olaraq ağ cırtdan, neytron ulduzu və ya qara dəlik kimi fərqli obyektlərə çevrilirlər. Bu transformasiya prosesləri kosmosda yeni elementlərin yaranmasına və paylanmasına səbəb olur.
İnsanlar qədim zamanlardan ulduzlara maraq göstərmiş, onlara dini və mifoloji əhəmiyyət vermişlər. Müxtəlif mədəniyyətlərdə ulduzlara aid müxtəlif miflər və əfsanələr mövcuddur. Astrologiya kimi sahələr isə ulduzların yerləşməsinin insanların həyatına təsir etdiyinə inanır. Ancaq elmi baxımdan astrologiya bir elm deyil və ulduzların vəziyyətinin insanların həyatına heç bir təsiri sübut olunmayıb.
Müasir astronomiya ulduzları müşahidə etmək və tədqiq etmək üçün müxtəlif vasitələrdən istifadə edir. Kosmik teleskoplar və digər qabaqcıl texnologiyalar sayəsində ulduzlar haqqında əldə edilən məlumatlar davamlı olaraq artır və kainatın sirrlərinin açılmasına kömək edir. Ulduzların öyrənilməsi kainatın yaranması, təkamülü və gələcəyi haqqında daha dəqiq məlumat əldə etməyə imkan verir.