İlik sözü, Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında mühüm yer tutan bir termindir. Əsasən insan və onurğalı heyvanların sümüklərinin daxilində yerləşən, yağabənzər yumşaq bir toxuma kimi tərif olunur. Bu tərif, sözün əsas mənasını əks etdirir, lakin onun bioloji əhəmiyyətini və bədii ədəbiyyatda necə təsvir olunduğunu tam əhatə etmir.
İlik, sümük boşluğunu dolduran bu hemopoetik (qan yaradan) toxuma, insan orqanizmi üçün olduqca vacibdir. Qırmızı ilik, qan hüceyrələrinin – eritrositlər, leykositlər və trombositlər – əmələ gəlməsi üçün məsuliyyət daşıyır. Bu, həyat üçün zəruri olan bir prosesdir, çünki qan bədənin hər yerinə oksigen və qida maddələri daşıyır, həmçinin infeksiyalarla mübarizədə vacib rol oynayır. Sarı ilik isə əsasən yağ ehtiyatı kimi fəaliyyət göstərir və orqanizm üçün enerji mənbəyi rolunu oynayır. Beləliklə, ilik yalnız bir “yağaoxşar yumşaq maddə” deyil, həyati funksiyaları yerinə yetirən mürəkkəb bir toxumadır.
Ədəbiyyatda isə "ilik" sözü daha geniş mənalarda işlənə bilər. Misal üçün, gətirilən sitatda ("Rizvanın iliklərində buz kimi bir uçunma gəzməyə başladı") "ilik" sözü sümük toxumasından daha çox, daxili hiss və duyğuları, dərin hissləri ifadə edir. Bu mənada, ilik insanın ən dərin varlığının, ruhunun, özünün təcəssümüdür. Buz kimi uçunma, dərin bir soyuqluq, kədər və ya qorxu hisslərini ifadə edir ki, bu da "ilik" sözünün metaforik istifadəsinin gözəl nümunəsidir.
Nəticə olaraq, "ilik" sözü sadə bir anatomik termin olmaqdan kənara çıxaraq, həm bioloji, həm də ədəbi mənalarda zəngin bir məna kəsb edir. Onun həm fizioloji əhəmiyyəti, həm də ədəbiyyatda istifadəsinin yaratdığı təsvir gücü, bu sözü Azərbaycan dilinin ədəbi və elmi leksikasında əvəzsiz edir.