İlqarlı sifəti, əsas mənası olaraq, sözünün üstündə duran, vədinə, əhdinə sadiq qalan, möhkəm, etibarlı və vəfalı olan kəsləri təsvir edir. Bu söz, sadəcə “vəfalı” olmaqdan daha çox, içində möhkəm bir iradə, sözünə sahib çıxmaq qətiyyəti və əzmini ehtiva edir. Yalnız sözündə deyil, hərəkətində də dəqiq və etibarlı olmağı bildirən bir keyfiyyəti ifadə edir.
Misal olaraq verilən şeir parçasında “Bir ilqarlı gözəli” ifadəsi, sözünə əməl edən, vəfasına sadiq qalan, etibarlı və möhkəm bir gözəli təsvir edir. Bu təsvir, gözəlin zahiri gözəlliyindən daha çox, daxili keyfiyyətlərinə, xarakterinin möhkəmliyinə və etibarlılığına işarə edir. Sözün istifadə edildiyi kontekstdən asılı olaraq, “ilqarlı” sözü əxlaqi cəhətdən yüksək keyfiyyətləri ifadə edən bir sifət olaraq qəbul edilə bilər.
Dilçilik baxımından, “ilqarlı” sözü, kökü və etimologiyası baxımından daha geniş araşdırılmağı tələb edən maraqlı bir leksik vahiddir. Bu sözün qədim türk dillərindən miras qalmış bir söz ola bilməsi ehtimalı da vardır. Əgər bu belədirsə, onda sözün mənasının daha geniş və dərin bir tarixi kontekstdə anlaşıla bilməsi mümkündür. Daha dəqiq məna üçün sözün istifadə olunduğu ədəbi mətnlər və tarixi sənədlər araşdırılmalıdır.
Qısacası, "ilqarlı" sözü sadəcə "vəfalı" olmaqdan daha artıq bir məna daşıyır. O, əzmkarlığı, sözünə sahib çıxmağı, əhdə vəfa etməyi ifadə edən, güclü bir xarakteri və daxili möhkəmliyi vurğulayan bir sifətdir. Bu sözün Azərbaycan dilinin zəngin leksikasına etdiyi dəyərli töhfəni unutmaq olmaz.