İltizamçı sözü köhnə Azərbaycan dilində işlənən bir termin olub, müasir dillə desək, bir işi öhdəsinə götürən və bunun icrasına dair yazılı və ya şifahi şəkildə öhdəlik verən şəxsi ifadə edir. Sadəcə “bir şeyi öhdəsinə götürən adam” tərifi ilə kifayətlənmək qeyri-dəqiq olardı, çünki bu, məsuliyyət anlayışını tam əks etdirmir.
İltizamçının öhdəliyinin mahiyyəti, işin yerinə yetirilməsinə dair sözünün və ya yazılı bəyanatının mövcudluğundadır. Bu, müasir dövrdə müqavilə bağlamaqla oxşar bir vəziyyətdir. Ancaq iltizam, müasir müqavilələrdən fərqli olaraq, daha çox şərəf və etibar prinsiplərinə əsaslanırdı. Yəni, iltizamçı yalnız yazılı kağızla deyil, həm də öz sözünə və nüfuzuna görə məsuliyyət daşıyırdı.
Tarixi kontekstdə iltizamçılar, xüsusilə vergi toplanması, inşaat işləri, ticarət əməliyyatları kimi böyük miqyaslı layihələrin icrasında mühüm rol oynayırdılar. Onlar hökumət və ya varlı şəxslərlə müqavilələr bağlayır, müəyyən bir müddət ərzində konkret işləri yerinə yetirməyi öhdələrinə götürürdülər. Bu işlərin yerinə yetirilməməsi nüfuzlarının itirilməsinə, hətta ağır cəzalarla nəticələnə bilərdi.
Beləliklə, iltizamçı yalnız bir işi öhdəsinə götürən deyil, həm də bu işin icrası üçün tam məsuliyyət daşıyan, sözünün və nüfuzunun arxasında duran, etibarlı və məsuliyyətli bir şəxs idi. Sözün köhnəliyindən asılı olmayaraq, iltizamçının ifadə etdiyi etibar, məsuliyyət və öhdəlik anlayışları bu gün də aktuallığını qoruyur.