izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

İndeks [lat. index] – bir sıra əşya, anlayış, ad və ya başqa məlumat elementlərinin sistematik şəkildə təşkil olunmuş siyahısıdır. Bu siyahı, ümumiyyətlə, alfabetik, tarixi və ya mövzu əsasında düzülür və hər bir elementə müvafiq referans nöqtəsi (səhifə nömrəsi, fayl adı və s.) verilir. Beləliklə, indeks hər hansı bir məlumat bazasında axtarış prosesini əhəmiyyətli dərəcədə asanlaşdırır və sürətləndirir.

İndeksin əsas funksiyası axtarış imkanlarını genişləndirməkdir. Məsələn, bir kitabın indeksindəki hər hansı bir sözə istinad edərək, həmin sözün kitabda işləndiyi səhifələri tez bir zamanda tapa bilərsiniz. Bu, xüsusilə həcmi böyük olan kitablar və ya sənədlər üçün olduqca əhəmiyyətlidir. İndekslər həmçinin müxtəlif məlumatların strukturlaşdırılması və təşkili üçün istifadə olunur. Məlumatın effektiv şəkildə təqdim edilməsi üçün müxtəlif növ indekslər mövcuddur: alfabetik indekslər, mövzu indeksləri, ədədi indekslər və s.

Müasir dünyada indekslərin rolu getdikcə daha da artır. İnternet axtarış sistemləri, məlumat bazaları, kitabxana kataloqları və digər məlumat resursları indekslərin geniş tətbiqinə əsaslanır. Axtarış sistemləri veb səhifələri indeksləyərək, istifadəçilərin axtardıqları məlumatı tez və effektiv şəkildə tapmalarını təmin edir. Elmi tədqiqatlarda, statistika hesabatlarında, məlumat analizinə əsaslanan müxtəlif sahələrdə indekslər mütləq vacibdir və informasiyanın düzgün təşkili və təhlili üçün əsas vasitə rolunu oynayır.

Qeyd etmək lazımdır ki, "indeks" termini bəzi hallarda "göstərici" mənasında da istifadə olunur. Məsələn, "istehsal indeksləri", "qiymət indeksləri" kimi ifadələr iqtisadiyyatda geniş yayılıb və müəyyən göstəricilərin dəyişməsini əks etdirir. Lakin bu, əsas mənada göstərilən siyahı mənasından fərqlənir. Beləliklə, kontekstdən asılı olaraq, "indeks" sözünün mənasını dəqiq müəyyənləşdirmək vacibdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz