İpoteka, əslində, bir əmlakın mülkiyyət hüququnun, borcun təminatı olaraq, kredit verənə (məsələn, banka) girov qoyulması deməkdir. Bu, borcalanın krediti geri qaytara bilməməsi halında, kredit verənin girov qoyulmuş əmlakı sataraq öz borcunu ödəmək hüququna malik olması mənasını verir.
Daha dəqiq desək, ipoteka borc verən ilə borcalan arasında bağlanan bir müqavilədir. Bu müqavilədə borcalan, borcun təminatı olaraq əmlakını girov qoyur və əgər borcu vaxtında ödəməzsə, kredit verən bu əmlaka mülkiyyət hüququ əldə edə bilir. Bu, həm borcalana kredit əldə etməyə imkan verir, həm də kredit verənin riskini azaldır.
İpoteka, müasir maliyyə sisteminin əsas sütunlarından biridir. Ev, bina, torpaq kimi əmlakların alınması üçün verilən kreditlərin çoxu ipoteka əsasında verilir. İpoteka kreditləri fərqli müddətlərə və faiz dərəcələrinə malik ola bilər. Bu müddət və faiz dərəcələri bir sıra amillərdən, o cümlədən borcalanın kredit tarixçəsindən, girov qoyulan əmlakın dəyərindən və bazar şəraitindən asılıdır.
Tarix boyu ipoteka müxtəlif formalarda mövcud olmuşdur. Ancaq müasir ipoteka sistemi daha mürəkkəb və təkmilləşdirilmişdir. Hüquqi tənzimləmə və risklərin idarə olunması mexanizmlərinin inkişafı ipoteka bazarının daha etibarlı və səmərəli işləməsinə kömək edir. İpotekanın başqa bir maraqlı tərəfi isə onun iqtisadiyyata təsiridir. İpoteka kreditləri vasitəsi ilə insanlar ev və ya digər əmlak ala bilir, bu isə tikinti sektorunun inkişafına və iqtisadi artıma müsbət təsir göstərir.