İyrənmə: "İyrənmək" fellindən törəmiş isimdir. Sadəcə "iyrənmək" fiilinin məsdər formasından daha çox məna ehtiva edərək, iyrənmə hərəkətinin özü, iyrənmə hissinin şiddəti və nəticələri barədə daha geniş məlumat verir.
İyrənmə, bir şeyə, hadisəyə və ya vəziyyətə qarşı duyulan dərin, xoşagəlməz bir hissidir. Bu hissə qıcıqlanmadan, nifrətdən tutmuş dərin bir mənfiliyə, hətta fiziki narahatlığa qədər müxtəlif şəkildə özünü göstərə bilər. Yalnız bir eşitmə, görmə və ya qoxu ilə deyil, həm də əvvəlki təcrübələr, xatirələr və ya mədəniyyət faktorları ilə formalaşa bilər. Məsələn, bir insanın əvvəllər pis təcrübə yaşadığı bir qidadan iyrənməsi, ya da mədəniyyət tərəfindən qəbul edilməyən bir davranışdan iyrənməsi bu hissin mürəkkəbliyini göstərir.
İyrənmə hissinin şiddəti fərdi fərqlərə və kontekstlərə görə dəyişir. Bəzi insanlar üçün iyrənmə hissi çox zəif ola bilər, bəziləri üçün isə həddindən artıq güclü olaraq həyatlarını təsir edə bilər. Bu hissin fiziki əlamətləri arasında qusma hissi, ürək bulanması, əzələ gərginliyi və ya dərinin qızartması ola bilər. Psixoloji olaraq isə qorxu, narahatlıq və ya qəzəb kimi hisslərlə birgə yaşana bilər.
İyrənmənin bioloji və sosial-mədəni aspektləri də vardır. Bioloji olaraq, iyrənmə hissi sağlamlığımızı qorumaq üçün təkamül yolu ilə inkişaf etmiş bir mexanizm kimi düşünülür. Xəstəlik törədən maddələrdən və ya təhlükəli vəziyyətlərdən uzaq durmağımızı təmin edir. Sosial-mədəni olaraq isə iyrənmə hissimiz mədəni dəyərlər, inanclar və təcrübələr tərəfindən formalaşır. Müəyyən davranışlar və ya əşyalar bir mədəniyyətdə qəbuledilən halda, digər mədəniyyətdə iyrənmə hissinə səbəb ola bilər.
Nəticə etibarı ilə, iyrənmə sadəcə bir söz deyil, mürəkkəb bir emosional və fizioloji təcrübənin ifadəsidir. Həm bioloji, həm də sosial amillərin təsiri altında formalaşır və insan davranışına, həyat seçimlərinə və sağlamlığına ciddi təsir göstərə bilər.