Kabotaj [fr. cabotage] — bir dövlətin öz ərazisi daxilində, yəni sahilboyu sularında, hər hansı xarici limana uğramaqdan yayınaraq həyata keçirdiyi gəmiçilik fəaliyyətidir. Bu, xarici gəmilərin bu ərazidə ticarət əməliyyatları aparmasını məhdudlaşdıran və ölkənin öz gəmilərinə üstünlük verən bir sistemdir.
Kabotaj, həm yük daşınması, həm də sərnişin daşınması sahələrini əhatə edir. Tarixən, dövlətlər kabotajı öz milli iqtisadiyyatını qorumaq, yerli gəmiçilik sənayesini inkişaf etdirmək və ərazi bütövlüyünü təmin etmək üçün tətbiq etmişlər. Bu, həm də milli təhlükəsizlik baxımından əhəmiyyətlidir, çünki sahilboyu su yollarının nəzarəti strateji əhəmiyyət kəsb edir.
Kabotaj rejiminin tətbiqi, müəyyən məhdudiyyətlər qoymaqla yanaşı, bəzi üstünlüklər də yaradır. Məsələn, yerli gəmiçilik şirkətlərinin inkişafına, yeni iş yerlərinin açılmasına və əhalinin daha səmərəli şəkildə daşınmasına kömək edir. Həmçinin, kabotaj, yerli iqtisadiyyatın güclənməsinə və milli sərvətin artmasına töhfə verir.
Lakin, kabotajın müəyyən çatışmazlıqları da var. Məlumatlara görə, bəzi hallarda kabotaj rejiminin tətbiqi qiymətlərin artmasına və rəqabətin azalmasına səbəb ola bilər. Həmçinin, beynəlxalq ticarətə maneə törətməsi ilə bağlı mübahisələr də mövcuddur. Bu səbəbdən, kabotaj rejiminin tətbiqi zamanı onun həm iqtisadi, həm də siyasi aspektləri nəzərə alınmalıdır.
Qısaca, kabotaj, bir dövlətin öz ərazi suları daxilində gəmiçiliyə nəzarət etmək üçün istifadə etdiyi, kompleks və çoxşaxəli bir sistemdir. Onun tətbiqi, həm üstünlüklər, həm də çatışmazlıqlar yaradır və bu səbəbdən də diqqətlə balanslaşdırılmalı və idarə olunmalıdır.