Karel: Fin-Uqor dillərindən olan Karel dilini danışan və əsasən Kareliya Respublikasında (Rusiya Federasiyası) yaşayan xalqın adıdır. "Karel" sözü həm bu xalqa mənsub olan şəxsi, həm də onların dilini və mədəniyyətini ifadə edir. Kareliyalılar, tarixən Finlərlə sıx bağlı olan, özünəməxsus mədəniyyətə, adət-ənənələrə və folkloruna sahib bir xalqdır. Onların dili, Fin dilinə yaxın olsa da, özünəməxsus xüsusiyyətləri ilə seçilir və müasir dövrdə yaşamaqda çətinlik çəkir.
Kareliya ərazisi, tarix boyunca müxtəlif dövlətlərin təsiri altında qalmış, müxtəlif mədəniyyətlərin qovşağında yer almışdır. Bu, Karel mədəniyyətinin zənginliyinə və müxtəlifliyinə təsir göstərmişdir. Karel ədəbiyyatı, əsasən 20-ci əsrdən sonra inkişaf etmiş, lakin tarixi kökləri daha qədim dövrlərə gedib çıxır. Xalq nağılları, epik şeirlər və mahnılar Karel mədəni irsinin əhəmiyyətli hissəsini təşkil edir. Bu ədəbiyyat, Karel xalqının tarixini, həyat tərzini və inanclarını əks etdirir.
Karel dili, Fin dilinə yaxınlığına baxmayaraq, özünəməxsus fonetik, leksik və qrammatik xüsusiyyətlərə malikdir. Müasir dövrdə Karel dilinin qorunması üçün müxtəlif tədbirlər görülür, amma Rusiya Federasiyasında digər dillərin təsiri altında qalmaq təhlükəsi davam edir. Karel dilinin tədrisi və yayılması, bu zəngin mədəniyyətin qorunması üçün olduqca əhəmiyyətlidir. Karel dilində yazılmış ədəbiyyatın araşdırılması, Karel mədəniyyətinin daha yaxından öyrənilməsi üçün əsas vasitədir.
Ümumilikdə, "Karel" sözü sadəcə bir etnonim deyil, zəngin bir tarixə, mədəniyyətə və dilə sahib olan bir xalqın, onların həyat tərzini və özünəməxsusluğunu əks etdirən bir simvoldur. Bu xalqın tarixini və mədəniyyətini daha yaxşı anlamaq, onların müasir dövrdəki mövqeyini və gələcəyini müəyyən etməkdə mühüm rol oynayır.