izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Kəlam (ər. كلام) sözü Azərbaycan dilində əsasən "söz" mənasında işlənir. Lakin sadəcə "söz" deməklə onun zəngin mənasını tam əks etdirmək mümkün deyil. Çünki kəlam, sadə bir səs birləşməsindən daha çoxdur; o, fikrin, duyğunun, mənaların ifadə olunduğu bir vasitədir. Bu baxımdan, kəlam, sözün özü ilə yanaşı, onun ifadə etdiyi mənanın, təsirinin, hətta bəzən səslənmə formasının da əhatə etdiyini düşünmək olar.

Misal olaraq, Məmməd Arazın şeirindən gətirilən "Söz kəlam bişirər ağız kürrədə; Dəyər öz başına – dəyənək olsa…" misrası, kəlamın sadəcə məlumat verməkdən kənara çıxaraq, təsir gücünə, hətta təhlükəli ola biləcək qüvvəyə malik olduğunu göstərir. Ağızdan çıxan sözlərin, yəni kəlamın, həm yaradıcı, həm də dağıdıcı qüvvəyə sahib olduğunu vurğulayır. Bu da kəlamın sadə bir "söz" olmasının xaricindəki məna çalarlarını ortaya qoyur.

Kəlam, həmçinin hikmətamiz, nəsihətamiz söz və ya ifadə mənasında da işlənə bilər. Bu isə kəlamın dərin məna və ağıla malik olmasını, dinləyəndə düşüncəyə vadar etməsini göstərir. Belə kəlamlar adətən əxlaqi dəyərlərə, həyati həqiqətlərə toxunur, insanı düşünməyə, özünü tənqid etməyə və həyat yolunu seçməyə yönəldir.

Yekun olaraq, kəlam sadəcə bir söz deyil, dərin məna, duyğu və təsir gücünü özündə əks etdirən, fikri ifadə etmək üçün istifadə olunan qüvvətli bir vasitədir. Onun təsiri, deyildiyi kontekstdən, ifadə tərzinin intonasiyasından və dinləyənin qavrayışından asılı olaraq dəyişə bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz