izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Kəminə (fars. كمينه) sifəti, əsasən köhnə ədəbi dilə aid olub, həqir, miskin, aciz və zavallı mənalarını verir. Lüğətlərdəki qısa izahlar, sözün əsl mənasının zənginliyini tam əks etdirmir. Kəminə sadəcə "kasıb" olmaqdan daha çox, mövqeyinin zəifliyini, çarəsizliyini və hətta bir növ məzlumluğunu ifadə edir. Bu, maddi durumun kasıblığı ilə yanaşı, ictimai və ya mənəvi cəhətdən də zəifliyi əhatə edə bilər.

Sözün kökü olan farsca "kəmin" (کمین) "azalmaq, əskik olmaq" mənalarını daşıyır. Bu baxımdan kəminə, özündə potensialın azlığını, qüvvə və imkanların çatışmazlığını bildirərək, həyatı mübarizədə aciz qalmış bir varlığı təsvir edir. Misal üçün, Füzuli şeirindəki "kəminə qətrə" ifadəsi, böyük bir okeana (ümman) qarşı özünün nə qədər kiçik və əhəmiyyətsiz olduğunu, lakin buna baxmayaraq öz varlığını qoruyub saxlamaq üçün mübarizə aparan bir damlanı təcəssüm etdirir.

Kəminə sözü, yalnız fərdi zəifliyi deyil, həm də ictimai ədalətsizlik və bərabərsizlik qarşısında aciz qalmış bir varlığın durumunu ifadə edə bilər. Bu mənada söz, sadecə bir təsvir deyil, həm də bir növ sosial tənqiddir. "Yazıq" və "zavallı" kimi sözlərlə bərabər istifadə edilərkən, kəminənin ifadə etdiyi hüzün və mərhəmət duyğuları daha da güclənir.

Beləliklə, kəminə sözü, sadə lüğət mənasının xaricində, zəngin məcazlı bir söz olaraq, həyatın müxtəlif çətinlikləri ilə üzləşən, mövqeyinin zəifliyi və acizliyini yaşayan bir varlığın həm maddi, həm də mənəvi vəziyyətini daha dərin və incə şəkildə təsvir edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz