Kənaf (lat. Cannabis-dən) botanikada saplağından kəndir alınan bir bitki növüdür. Bu sadə tərif, kənafla bağlı daha geniş bir dünyanı əhatə etmir. Əslində, kənafın tarixi və istifadəsi çox zəngindir, min illər boyu insan həyatında müxtəlif rollar oynamışdır.
Kənaf bitkisinin Cannabis cinsinə aid olduğunu qeyd etmək vacibdir. Ancaq bu, onun marixuana ilə qarışdırılmasını demək deyil. Kənaf, marixuanadan fərqli olaraq, psixotrop təsir göstərmir, çünki tetrahidrokannabinol (THC) miqdarı çox azdır. Əsasən, lifi üçün becərilir.
Tarixən kənaf, xüsusilə də ipək və pambıq kimi digər liflər əldə edilməsi çətin olduğu yerlərdə, kəndir, ip, parça, və müxtəlif toxuculuq məmulatlarının istehsalında geniş istifadə olunmuşdur. Gəmiçilik sənayesində yelkən və ip hazırlanmasında da mühüm rol oynamışdır. Hətta qədim Misir papiruslarının hazırlanmasında belə kənaf lifindən istifadə edildiyinə dair sübutlar mövcuddur.
Müasir dövrdə kənafın əhəmiyyəti azalmayıb. Əksinə, ekoloji cəhətdən təmiz və davamlı bir material kimi yenidən diqqət çəkir. Kənafdan hazırlanan kağız, bioplastiklər, bioyanacaq və hətta tikinti materialları da istehsal olunur. Bu, kənafa olan marağın artmasına və tədqiqatların genişlənməsinə səbəb olur.
Beləliklə, kənaf sadəcə saplağından kəndir alınan bir bitki deyil, zəngin tarixi, müxtəlif istifadə sahələri və davamlı inkişaf potensialı olan dəyərli bir təbii resursdur.