Kərdə sözü Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında bir neçə məna daşıyır. Əsasən, "kədər", "qəm", "üzüntü" kimi mənfi duyğuları ifadə edir. Lüğətlərdə sadəcə "kədər" olaraq təqdim olunsa da, bu sözün dərinliyinə nüfuz etdikdə daha çox şey görürük. Kərdə sadəcə bir duyğu deyil, həm də bu duyğunun bədəndə, ruhda yaratdığı fiziki və psixoloji təsirləri əks etdirir. Mənfi təsirləri ilə yanaşı, kərdə həm də insanı daxili təkamülə, özünü dərk etməyə, həyat dəyərlərini yenidən qiymətləndirməyə yönəldə bilər.
Atalar sözündəki "Kərdədə, mərzdə nanə; Yaman göz odda yanə" misalında kərdənin daha çox dərin və metaforik mənası özünü göstərir. Burada kərdə, həyatın acı həqiqətləri, çətinlikləri, sınaqları ifadə edir. "Nanə"nin çox az, çətin tapılan bir bitki kimi təsviri, kərdənin insan həyatında nadir hallarda, çətin anlarda rast gəlinən dəyərli bir həqiqətə çevrilməsini bildirir. "Yaman göz odda yanə" hissəsi isə kədərin, məyusluğun yaratdığı içtimai təcrid, ruhən yanma hissini göstərir. Yəni, həyatın acı həqiqətləriylə üzləşən insan, özünü təcrid olunmuş, yanmış hiss edir.
Beləliklə, kərdə sözü sadəcə bir duyğu deyil, həm də həyatın çətinlikləri, sınaqları, onlarla üzləşmənin insan psixikasına təsiri, daxili mübarizə və nəticədə əldə olunan dərslər haqqında geniş bir məfhumdur. Bu sözün mənasını anlamaq üçün yalnız lüğətlərə deyil, həm də ədəbiyyata, atalar sözlərinə, xalq yaradıcılığına müraciət etmək lazımdır.