Kəsək sözü Azərbaycan dilində quruduğu zaman bərkimiş, yumru şəkildə qalmış palçıq parçası mənasını verir. Lüğətlərdə sadəcə "quru palçıq yumrusu" kimi izah olunsa da, bu izah sözün bütün çalarlarını əks etdirmir. Kəsək, sadəcə bir palçıq parçası deyil, təbiətin özünəməxsus bir forması, quruması zamanı təsadüfi olaraq əmələ gələn bir geoloji "miniatür"dür.
Kəsəyin forması, ölçüsü və rəngi çox müxtəlif ola bilər. Günəş altında quruyub bərkimiş kiçik, qəhvəyi bir topaçdan tutmuş, iri, çatlamış, qəribə formalı qurumuş torpaq kütləsinə qədər müxtəlif növləri vardır. Hətta kəsəyin səthində kiçik çatlar və qırıntılar da müşahidə edilə bilər ki, bu da onun quruma prosesini əks etdirir.
Məsələyə daha poetik baxış bucağından yanaşsaq, "Kəsək oturub daş üçün ağlayır" atalar sözü kəsəyin məna dairəsini genişləndirir. Bu, həm qurumuş torpağın sərtliyini, həm də onun həyatla əlaqəsinin kəsilməsini, hətta bir növ "qəribə"liyini ifadə edir. Daş üçün ağlayan kəsək, quruduğundan sonra həyatı, həyatı təmsil edən suyu itirmiş bir varlıq kimi təsvir edilir.
Yalın ayaqla gəzərkən yolun quru kəsəkləri ilə təmasda olmaq hissi də maraqlıdır. Bu, həm sərtliyi, həm də səthin kobudluğunu ifadə edərək, yolun çətinliyini, səyahətin ağırlığını vurğulayır. Kəsəklərin sərtliyi, yolun çətinliyinin metaforası kimi də istifadə oluna bilər.
Beləliklə, "kəsək" sözü sadə bir tərifə sığmayan, zəngin məna və assosiasiyalar daşıyan bir termindir. Həm təbiət hadisəsini, həm də onun metaforik mənalarını əhatə edən bir anlayışdır.