izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Daş-kəsək sözü Azərbaycan dilində əsasən "toplanmış, irili-xırdalı daş və bərkimiş torpaq parçaları" mənasında işlənir. Bu, sadəcə "daş" sözünün daha geniş, daha təsvirli bir ifadəsidir. "Daş" sözü tək başına bir daş parçasını ifadə edərkən, "daş-kəsək" ifadəsi çoxlu sayda, müxtəlif ölçülü və formalı daş və torpaq parçalarının bir yerdə toplanmasını təsvir edir. Hətta yer səthinin qırıntılı, bərkimiş və parçalanmış halını belə ifadə etmək üçün istifadə edilə bilər.

Misal olaraq, P.Makulun sitat gətirdiyi cümlədə ("Onlar yerdən daş-kəsək alıb darvazanı daşa basdılar") "daş-kəsək" ifadəsi darvazanı basmaq üçün istifadə edilən materialın müxtəlif ölçülü və formalı daş və torpaq qırıntıları olduğunu göstərir. Sadəcə "daş" sözü bu mənzərəni bu qədər aydın şəkildə canlandırmazdı.

Maraqlı bir məqam da odur ki, "daş-kəsək" ifadəsi yalnız fiziki bir təsviri deyil, həm də metaforik mənada işlənə bilər. Məsələn, çətinlikləri, maneələri ifadə etmək üçün "həyatım daş-kəsək oldu" kimi ifadələr işlədilə bilər. Bu halda "daş-kəsək" ifadəsi həyat yolunda qarşıya çıxan çətinliklərin çoxluğu və onların müxtəlifliyini vurğulayır.

Ümumiləşdirərək deyə bilərik ki, "daş-kəsək" sözü sadəcə bir leksik vahid deyil, həm də canlı təsvirləri və metaforik istifadəsi ilə dilin ifadə imkanlarını zənginləşdirən bir ifadədir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz