izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Kəsmək - Bu fell həm konkret, həm də məcazi mənalarda istifadə olunan zəngin bir sözdür. Əsas mənası bir bütövün hissələrə ayrılması, bölünməsidir. Bu ayrılma müxtəlif alətlər və ya qüvvələr vasitəsilə həyata keçirilə bilər. Bir çörəyi bıçaqla kəsmək, ağac budağını balta ilə kəsmək bunun ən sadə nümunələridir. Beləliklə, "kəsmək" fiziki bir hərəkəti, bir prosesi bildirir.

Ancaq "kəsmək" feli sadəcə fiziki hərəkətlərlə məhdudlaşmır. Məcazi mənada da geniş istifadə olunur. Məsələn, "yolu kəsmək" deyəndə fiziki bir maneə yaranmasını deyil, hərəkətin qarşısının alınmasını, bir şeyin davam etməsinin qarşısının kəsilməsini nəzərdə tuturuq. Yaxud "səsi kəsmək" deyəndə səsin həcminin azalmasını, ya da tamamilə susmasını anlayırıq. Bu mənada "kəsmək" bir şeyin dayandırılması, məhdudlaşdırılması, ağırlaşdırılması kimi mənaları da özündə ehtiva edir.

Daha da irəli gedərək, "kəsmək" feli nəinki fiziki və ya səs hadisələrini, həm də əlaqələri, münasibətləri də ifadə edə bilər. "Əlaqəni kəsmək", "dostluğu kəsmək" ifadələrində "kəsmək" tamamilə qırılma, ayrılma mənasını daşıyır. Beləliklə, "kəsmək" sözü həm fiziki bir hərəkəti, həm də münasibətlərin, əlaqələrin qırılmasını ifadə edən çoxşaxəli bir leksik vahiddir.

Qeyd etmək lazımdır ki, "kəsmək" feli kontekstə görə müxtəlif alətlər və ya vasitələri nəzərdə tuta bilər. Bıçaq, balta, qayçı, qələm, hətta xəstəliyin və ya hadisənin təsiri də "kəsmək" feli ilə ifadə oluna bilər. Sözün bu müxtəliflikdəki istifadəsi onun dilin zənginliyini və ifadə imkanlarını göstərir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz