izahlı lüğət 2 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Klassikizm (alm. Klassizismus, əslində latıncadan) XVII əsrdən XIX əsrin əvvəllərinə qədər Avropada hökm sürmüş, antik dövrün (qədim Yunanıstan və Roma) ədəbiyyat və incəsənətinə əsaslanan və onlara təqlid edən bir estetik və bədii üslubdur. Klassikizmin əsasını qədim yunan və roma ustalarının əsərlərinə bəslənən dərin hörmət və ehtiram təşkil edirdi. Bu təqlid sadəcə surətdə təkrarlamaq deyil, əsasən antik əsərlərdəki ideal gözəllik, harmoniya, mütənasibliy və rasionallıq prinsiplərinin yeni əsərlərdə tətbiq edilməsini nəzərdə tuturdu.

Klassikizm yalnız antik formalara və mövzulara müraciət etməklə məhdudlaşmırdı. O, eyni zamanda, müəyyən qaydalar və prinsiplərə əsaslanan ciddi bir estetik sistem idi. Bu sistemdə əsərin mükəmməl forması, aydınlığı, sadəliyi və məntiqi ardıcıllığı ön plana çəkilirdi. Həssaslıq və duyğu ifadəsi yox, ağıl və zəka üstün tutulurdu. Əsərlərdə sərt kompozisiya, aydın süjet xətti, müəyyən janr qaydalarına riayət olunması xarakterik idi. Məsələn, tragediyalar həmişə yüksək təbəqədən olan qəhrəmanlar haqqında, komediyalar isə aşağı təbəqədən olan qəhrəmanlar haqqında yazılırdı. Hər janrın özünəməxsus üslubu və dil xüsusiyyətləri vardı.

Klassikizmin inkişafı müxtəlif mədəniyyətlərdə fərqli yollarla getmişdir. Fransa klassikizmi, məsələn, daha çox sərt qayda-qanunlara əməl edir, İngiltərə klassikizmi isə daha çox azadlığa malik idi. Ancaq ümumiyyətlə, klassikizm ədəbiyyat və incəsənətin inkişafında əhəmiyyətli bir mərhələ olmuş və sonrakı bədii cərəyanlara da təsir göstərmişdir. Klassikizmin idealı olan mükəmməllik, harmoniya və gözəllik axtarışları bu gün də müasir sənətkarlar tərəfindən ilham mənbəyi olaraq qalmaqdadır. Klassikizm sadəcə tarixi bir üslub deyil, eyni zamanda, sənin və sənətin qaydalarını müəyyən edən və estetik prinsiplərin formalaşmasına böyük təsir göstərən bir ideya sistemidir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz