izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Kokslaşdırmaq felinin əsas mənası, daş kömürünü, torfu və ya digər oxşar karbonlu materialları koksa çevirmək prosesini ifadə edir. Bu, yüksək temperaturda (adətən 900-1100°C) oksigensiz mühitdə piroliz prosesi vasitəsilə həyata keçirilir. Proses nəticəsində uçucu maddələr buxarlanır və arxada qalan qatı, qara, gözenekli və əsasən karbon tərkibli bir material – koks əmələ gəlir.

Kokslaşdırma prosesinin əhəmiyyəti onun sənaye, xüsusilə də metalurgiya sənayesi üçün əvəzolunmaz bir məhsul olan koksu əldə etməsindədir. Koks, yüksək temperaturda yanma qabiliyyətinə malik olduğundan, metallurgiyada əsasən polad istehsalında, yüksək temperaturlu sobalarda əritmə prosesində reduksiyaedici maddə kimi geniş istifadə olunur. Yüksək keyfiyyətli koksun əldə olunması üçün xammalın tərkibi, kokslaşdırma temperaturu və müddəti kimi amillər böyük əhəmiyyət kəsb edir.

Kokslaşdırma prosesi sadəcə bir kimyəvi reaksiya deyil, eyni zamanda mürəkkəb bir texnoloji prosesdir. Bu prosesin həyata keçirilməsi üçün xüsusi koks sobaları və avadanlıqlar tələb olunur. Kokslaşdırma zamanı yaranan qazlar (koks qazı) da qiymətli yanacaq kimi və ya kimya sənayesində xammal kimi istifadə olunur. Beləliklə, kokslaşdırma prosesi həm koks, həm də qiymətli yanacaq qazları əldə etməyə imkan verir, bu da onu iqtisadi cəhətdən sərfəli edir.

Bundan əlavə, kokslaşdırma prosesi tarixən də əhəmiyyətlidir. Sənaye inqilabı zamanı polad istehsalının inkişafında kokslaşdırmanın rolu danılmazdır. Koksun yaranması, daha effektiv və ucuz polad istehsalına imkan yaratmış və sənayenin sürətli inkişafına öz töhfəsini vermişdir. Bu gün də kokslaşdırma müasir metallurgiyanın əsas proseslərindən biri olaraq qalmaqdadır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz