Kollokvium (latıncadan gələn bir söz) təhsil müəssisələrində, xüsusilə ali təhsildə geniş istifadə olunan bir qiymətləndirmə üsuludur. Sadəcə imtahan kimi qəbul edilməməlidir, çünki kollokvium daha interaktiv və tələbənin fəal iştirakını tələb edən bir prosesdir.
Birinci mənada kollokvium, semestr ərzində əldə edilmiş biliklərin yoxlanılmasına yönəlmiş, ümumilikdə yazılı imtahandan daha kiçik miqyaslı və daha çox mövzu əhatə edən bir qiymətləndirmə formasını təmsil edir. Bu, tələbənin müəyyən bir mövzu və ya mövzu dairəsi üzrə bilik və başa düşmə səviyyəsinin müəllimlər tərəfindən davamlı monitorinq edilməsi üçün əlverişli vasitədir. Yəni, semestr sonu imtahanından fərqli olaraq, kollokvium daha tez-tez, kiçik hissələrlə keçirilərək tədris prosesinə daha yaxşı inteqrasiya olunur.
İkinci mənada isə kollokvium, müəyyən bir mövzu ilə bağlı təqdimatların və məruzələrin müzakirə olunduğu, fikir mübadiləsinin aparıldığı bir elmi və ya akademik forumdur. Bu forumda tələbələr, müəllimlər və ya hətta sənaye mütəxəssisləri bir araya gələrək müzakirə mövzusuna dair öz düşüncələrini, təcrübələrini və təkliflərini bölüşürlər. Kollokviumun bu forması tənqidi düşünmə bacarıqlarının inkişafına, fərqli baxış bucaqlarının öyrənilməsinə və kollektiv biliyin formalaşmasına töhvə verir. Beləliklə, kollokvium sadəcə bir qiymətləndirmə vasitəsi deyil, eyni zamanda kollektiv öyrənmə və intellektual inkişafa tövsiyə olunan bir təcrübədir.
Qısacası, kollokvium təhsil prosesində həm qiymətləndirmə, həm də öyrənmənin interaktiv bir forması olaraq xüsusi yer tutur. Onun effektiv istifadəsi tələbələrin bilik və bacarıqlarının daha yaxşı inkişafına kömək edir.